Page 47 - Hekim Sözü (Sayı 9) Mayıs-Haziran 2020

KÜLTÜR-SANAT

kazandıran olay filmin final sahnesin-
de anlatılır. Üniversitede, Franco’nun
en sadık askerlerinden biri olan,
çatışmalarda bir gözünü ve kolunu
kaybeden, komuta ettiği birliklerin
sloganı ‘Yaşasın Ölüm’ olan General
José Millán-Astray ve Franco’nun
karısının da katılacağı bir ‘Irk Şenliği’
düzenlenmiştir. Yapılan konuşmalar
saldırgan, milliyetçi, militarist içerikle
yüklüdür ve çoğu asker olan salonda-
kilerin ‘Yaşasın Ölüm’ sloganlarıyla
kesilir sık sık. Sloganlara çoğu zaman
General Astray öncülük eder.

Sonra kürsüye üniversitenin rektörü
sıfatıyla Unamuno gelir, generalin bir
harp malulü ve sakat olduğunu, bu
yüzden herkesin kendisi gibi sakat-
lanmasını istediğini söyler. Ve ekler;
Cervantes de harp malulüdür, fakat
Millán-Astray’de Cervantes’in ruh
yüceliği olmadığı için ancak insanlara
etkisi olumsuz olmaktadır. Salonda
kıyamet kopar; aydınlara ölüm, yaşa-
sın ölüm sloganları atılmaya başla-
nır. Linç edilme olasılığının yüksek
olmasına rağmen Unamuno devam
eder; “burası zekânın mabedi, ben de
buranın baş rahibiyim. Kazanacaksı-
nız, zira yeterince kaba kuvvetiniz
var. Ama gerçek anlamıyla
kazanamayacaksınız, çün-
kü bunun için ikna edici
olmanız lazım, ikna
edebilmek için de
sizde şu eksik: akıl
ve mücadelenizde
haklı olmak. Size
İspanya’yı düşünün
demenin faydasız
olduğunu görüyo-
rum.” Bu olaydan
hemen sonra görevin-
den alınan Unamuno ev
hapsinde tutulur ve birkaç
devrilmesiyle 1930’da tekrar görevine Film tam bu
ay sonra da hayatını kaybeder.
döner. 2. Cumhuriyet dönemidir. İç zamanda başlar.
karışıklık ve belirsizlik henüz sona Zaman içinde iyice görünür olan Ülkesinin iyiliğine inanan bir aydının
yaşadığı dönüşümleri, mücadelesini,
ermemiştir. 1936’ya yani Franco’nun faşizm, en yakın dostlarının mason kendisiyle hesaplaşmasını anlatan ve
geniş bir faşist cephenin de desteğiyle ya da komünist oldukları gerekçesiyle faşizm karşısında gösterdiği cesur ve
darbe yapıp Cumhuriyeti ilga ettiği birer birer tutuklanıp öldürülmesi, onurlu duruşu selamlayan film, aynı
günlere gelindiğinde, Unamuno Fran- aile içindeki farklılaşma ve tartışmalar mücadele ve duruşu gösteren ülkemi-
co’nun düzeni sağlayacağını ummak- Unamuno’nun kendisiyle yüzleşmesi zin cesur aydın ve akademisyenlerine
ve hesaplaşmasına neden olur. geçmişten bir selam getiriyor.
ta, Cumhuriyetçilere keskin eleştiriler
yöneltmektedir. Unamuno’ya bütün dünyada tanınırlık İyi seyirler.

mayIS-HAZİRAN 2020 hekim sözü 45