Page 19 - Hekim Sözü Sayı:5
P. 19
DOSYA
sürdürülebilir kalkınma gereği kullanı- ye birikimi için akiferlerden, derelerden,
labilir olarak tanımlandı. Kalkınmanın sulak alanlardan çekilme hızı, ve aynı
sürdürülebilirliği için sermayenin sınır hızda sucul sistemlere atıklar verilmesi,
tanımazlığı, sermaye birikiminin doğa doğanın, suların kendini iyileştirme/ Yaşam için mücadele
- toplum koruma stratejileri ile dengede yenileme süreçlerine yetişmez hale gelme- eden halklar, yaşam-
ve eşdeğer kılınabileceği savı, kapitaliz- sini sağladı. Yenilenebilir enerji üretimleri
min krizlerinin tarihselliğinde emeğin destekleri ile su HES üretimlerine, dağlar, dan, ekosistemden
ve doğanın sermaye birikiminde sınırsız ovakar, yeraltı katmanları JES, GESve yana olanlar yan
kullanılmasına evrileceği bir karardı, öyle RES üretimlerine teslim edildi.
de oldu. yana gelenler İda
Kapitalizmin sürdürülebilirliği krizine
Kapitalizmin su havzalarına bu yeni sal- halkların yoksullaşması, sağlığını giderek dağlarında, Mur-
dırısı için, BM e bağlı Dünya Su Konse- kaybetmesi, geçimlik yaşamlarından ko- gul’da Cerattepe’de,
yinin işlevi ile şirketlerin suya sahip olma parılıp, yaşam alanlarına kondurulan şir-
çabaları hız kazandı. “suyun kıtlaştığı” ketlerde (Soma kömür madeni, Kütahya Sivas Kangal‘da,
“suyu boşa akıtılmamalı”, “temiz su tüm Eti Gümüş, Murgul Bakır, altın vb maden Hasankeyf’de, Ye-
Dünya’da yüzde 3’ler mertebesindedir”, işletmesi vb’lerinde) işçileşmesi, işletme- şilırmak Vadisin-
“yoksul ülkelerde kirli suyla ölümün lerde güvencesiz çalışma koşullarının, iş
önlenmesinin, “herkese” suyu iletmenin cinayetlerinde artışı eşlik etti. de, Hopa’da, Loç,
yolu suyun şirketler tarafından kontrol Krizler derinleştikçe suyun akışını perisuyu, Munzur
altına alınmasıdır” argümanları, iddiaları sürdürdüğü tüm havza sermaye biriki-
ile gerçekler; suyun yaşamdan ve doğal Vadilerinde dereleri,
alanlardan sermaye için koparılışı gizle- mine ortak olarak sokulmaya, su ve tüm su havzalarını top-
doğal varlıklar metaya dönüştürülmeye
nerek suyun ve su havzalarının ticarileşti- başladı. 2008 krizinin ardında suyun
rilmesi yaşama geçirilmeye çalışıldı. lumu sağlıksızlığa,
ticarileştirilmesi hızlandı. Suyun yaşam
Üretim atıklarının kirlet-öde ilkesiyle döngüsündeki uğrak alanları, göller, de- biyolojik türleri, tüm
doğal ortamlara boşaltılması, üretim- reler, denizler, sucul sistemleri besleyen hayvanları, halkların
de kullanılan suyun, hammaddenin; yer altı suları, suyun içinde beklediği ve
ekosisteme vereceği zarar hiçe sayılarak arındığı ormanlar, meralar, yeraltı akışı yaşam gereği olan
doğal alanlardan, derelerden, göller- ile geçtiği, beslendiği yeraltı katmanları/ suları sermayeye
den, yeraltından çekilebilirliği olağan suyun yerkürede yolculuğunu sürdürdüğü karşı korumaya de-
uygulamalara dönüştü. Yaşam alanları, havzası, sermaye birikimi için bütünleşik
doğal varlıklar, tarlalar, meralar, kıyılar, kullanıma açıldı. vam ediyor.
ormanlar, yaylalar, dereler, göller, deniz- Yaşam için mücadele eden halklar, ya-
ler, kıyılar, yeraltı katmanları, akiferler,
biyolojik türler, yabanlar; koruma, kul- şamdan, ekosistemden yana olanlar yan
yana gelenler İda dağlarında, Murgul’da
lanma “gerekliliği”nin sonucunda giderek
kullanılabilir temalar olarak belirlendi. Cerattepe’de, Sivas Kangal ‘da, Hasan-
keyf’de, Yeşilırmak Vadisinde, Hopa’da,
Yaşam alanlarının, sulak alanların kirlen- Loç, perisuyu, Munzur Vadilerinde dere-
mesine ve kirlenen sucul sistemlerde ve
çevresinde yaşayan türlerin yok olmasına leri, su havzalarını toplumu sağlıksızlığa,
biyolojik türleri, tüm hayvanları, halkla-
göz yumuldu, müdahaleler idari izinler-
le, yasama- yürütme kararları (Türkiye rın yaşam gereği olan suları sermayeye
karşı korumaya devam ediyor.
örneğinde; KHK’ler, torba yasalar, idari
mahkemelerin, danıştayın şirketlerin ve Kapitalist sistemin krizleri ile dizginlene-
idarenin aleyhine bozma kararları uygu- mez saldırısı sürerken, mücadele edenler
lanmayarak, 2009/7 genelgesi ile, gerçeği, suyu geleceğe, doğal varlıkları sonsuzlu-
bilgi ve veriyi karartan, şirketler lehine ğa, kültürel varlıkları/insanlığın belleğini
görüş veren bilirkişilerin raporları vb) ile korumaya kararlı.
itiraz edilemez kılındı.
Biliyoruz ki; yaşamın temel unsuru su
Meraları kullanıma sokulan köylerde ve yaşam alanları ticatileştirilirse suya
hayvancılık, enerji, maden işletmelerine erişemeyecek tüm canlıların, kapitalizme
devredilen, yapılaşmaya açılan alanlarda, mahkum kılınan halkların yaşamı giderek
tarlalarda tarım politikalarının çiftçi lehi- yok olacaktır. Yaşam döngüsündeki yok
ne uygulanmasının sonucu da eklenerek oluş giderek hızlanacaktır. Su tartışma-
tarlalarda geçimlik tarım, geçimlik yaşam sız yaşamın hakkıdır. Onu kapitalizme
yok olmayı sürdürdü. Suyun; geçimlik ya- karşı korumak yaşamın korumanın temel
şam için değil giderek işletmelerin serma- adımıdır.
EYLÜL - EKİM 2019 hekim sözü 17