Page 22 - Hekim Sözü Sayı:5

DOSYA

Gerçek enerji çözümleri

demokratik bir enerji programı

ile mümkün olabilir

Oğuz Türkyılmaz*

Enerji sektöründe ve tüm kamusal hizmetlerde özelleştirmelere son verilmelidir.
Çok ciddi bir sorun olan ve giderek çoğalan enerji yoksunluğu ve yoksulluğu
sorununun yakıcı etkilerini azaltmak için enerji yoksullarına ve yoksunlarına
kamusal desteği gerçekleştirmeliyiz.

MMOB Enerji İlkelerinde iktisadi gelişiminin en temel unsurla- maye grubu, elektrik üretiminde etkin
belirtildiği üzere enerji kulla- rından biridir. Temel iktisadi alanlarda oldukları gibi dağıtımını da kontrol
T nımı, temel insan hakların- enerji ihtiyacı vardır. Enerji kaynakları etmektedir. Petrolün rafinaj işlemleri
dan biridir ve vazgeçilemez. Bugün olmadığı zaman, sanayinin çarkları tek bir özel şirket tarafından, ithalat,
artık bir insanın enerji kullanmadan dönmeyeceği gibi; ulaşım ve nakliye dağıtım, pazarlama ve satış işlerinin
yaşamını idame ettirebilmesi olanak- gibi iki temel işlevi yerine getirileme- tamamı az sayıda özel şirket eliyle ya-
sızdır. Irk, dil, din, renk, cinsiyet, yen iktisadi yaşam aksayacaktır. Enerji pılmaktadır. İstanbul dışında ülkenin
yaş, sınıf farkı olmaksızın tüm insanlar kaynaklarının olduğu ülke ve bölgelere tüm kentlerinde doğal gaz dağıtım, sa-
enerji kullanımına ihtiyaç duyarlar. yönelik emperyalist amaç ve niyetleri- tış, pazarlama hizmetleri özel şirketler
Enerji, toplum bireyleri arasında adil ni gizlemeyen ABD, Fransa, İngiltere eliyle verilmektedir. Elektrik dağıtım
bir şekilde dağıtılmalı ve bireylerin vb. kapitalist ülkeler, zengin enerji, ve santral özelleştirilmelerinde, alım
olanaklarına bağlı olarak asgari yaşam- kaynaklarının bulunduğu ülkeleri işgal garantili elektrik üretim tesislerinin
sal miktar değişmemelidir. Bu koşul etmekte, yönetimlerini devirmekte, ihalelerinde; her dönem iktidarlara
ancak enerji kullanımına, kamu hizme- kukla yönetimleri işbaşına getirmek- yakın olan bazı özel sermaye grupları,
ti olma niteliği tanınarak sağlanabilir. tedir. Türkiye birincil enerji arzında kamu müdahaleleri ve kaynak tahsisi
Günümüz dünyasında hala 1 milyar dörtte üçten fazla (%75,7) oranında uygulamaları ile kamudan en çok iş
insan elektrikten yararlanamamakta- ithal kaynaklara bağımlıdır. 2016 alan şirketler sıralamasında dünyada
dır. Petrol, gaz ve kömür gibi fosil ya- yılında 27,2 milyar dolar olan enerji ilk sırada yer almışlardır. Bu kayırma
kıtların kullanımının artışıyla çoğalan maddeleri ithalatı 2017 yılında 37,2 ekonomisinde hukuk işlevsizleştiril-
karbondioksit salınımları, sera gazları milyar dolar olmuş, 2018’de ise 43 mil- miş, hukukun üstünlüğü yerini, üstün-
ve iklim krizinin insan yaşamını tehdit yar Dolar’a ulaşmıştır.-Kamu elektrik lerin, güçlülerin hukukuna bırakmış,
eden yıkıcı zararlarını azaltmak, hızla üretim tesislerinin çok büyük bölümü yüksek yargı kararlarının bağlayıcılığı
yükselme eğilimindeki sıcaklık artışını özelleştirilmiştir. 2018’de elektrik dikkate alınmaz, yargı kararları uy-
1. 5-2 ºC ile sınırlamak için, enerji üretiminde kamu payı yalnız %15,2’e gulanmaz olmuştur. Toplum çıkarını
üretim ve tüketiminde fosil yakıtların düşmüştür. Elektrik dağıtımı ve satışı dikkat almayan, kamusal planlamayı,
payını mutlaka radikal bir şekilde dü- tamamen özel şirketler tarafından denetim, üretimi işlevsizleştirmeyi ön-
şürmek zorunludur. Enerji, bir ülkenin yapılmaktadır. Bir kaç büyük özel ser- gören ve iktidara yakın belirli sermaye
gruplarının çıkarlarının azamileştirme-
*TMMOB Makina Mühendisleri Odası Enerji Çalışma Grubu Başkanı ye ve kamu kaynaklarını özel sermaye

20 hekim sözü EYLÜL - EKİM 2019