Page 25 - Hekim Sözü (Sayı 12) Kasım-Aralık 2020

DOSYA

8
rin hiçbirinin yargılanmadığı , bu amaçla işkenceye kadar uzanan bir yelpazede bir Kaynaklar
ABD ile cezasızlık anlaşması yapıldığı mücadele geleneği kuşaklar değişse de
bilinmektedir. değişmemiştir. 1) Lök, Tunca, Kapkın, Tırnaklı,
Dirik, Öztop, Bolat, Baykal, TİHV
MESLEKİ DEĞERLERİN SAVUNU- Değerler savunusu nedeniyle seçilmiş Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezleri
Raporu, 1994
SUNDA MESLEK ÖRGÜTLERİNİN temsilcilere davalar açılmıştır: Merkez 2) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
YERİ NEDİR? Konseyi üyelerinin 12 Eylül döneminde pmc/articles/PMC6351694/
Hekimliğin bilgi birikiminin insanların, idam cezasına ve idamın infazı sırasında 3) https://www.thelancet.com/
diğer canlı türlerinin, doğanın aleyhine hekim bulundurulmasına karşı çıkmala- journals/lancet/article/PIIS0140-
6736(20)31180-6/fulltext
kullanılma olasılığının olduğu, mesleki rı, doksanlı yıllarda F Tipi Cezaevlerine 4) https://www.who.int/news-ro-
bağımsızlığın gerek kapitalizmin, gerek karşı yürütülen açlık grevi/ölüm oruçları om/q-a-detail/coronavirus-disease-co-
totaliter rejimlerin gerekse militarizmin sürecinde zorla beslemeye karşı çıkarak vid-19-hydroxychloroquine
tehdidi altında olduğu her koşulda tutum “açlık grevlerinde hekim tutumu” açıkla- 5) https://www.ncbi.nlm.nih.gov/
pmc/articles/PMC1323276/
almak gereklidir. Bu tutum alış en kritik masını yapmaları, Gezi Parkı protestoları 6) https://museums.nuernberg.de/
baskı dönemlerinde, en kritik dönemeç- sürecinde hekimlerin sokaklarda yaralı- memorium-nuremberg-trials/
lerde hekimliğe ışık tutmaktadır. 7) https://unit731.org
lara hastane öncesi ilk yardım hizmeti
Hekimliğin bilgi birikiminin kötüye sunmaları nedeniyle Ankara, Hatay ve 8) Faillerden bir kısmı Sovyetler
Birliğinde yargılanmıştır https://www.
kullanıldığı örnekler Dünya Tabipler İstanbul Tabip Odalarının seçilmiş organ- japantimes.co.jp/opinion/2001/06/05/
commentary/world-commentary/the-
Birliği’nin (DTB) kurulmasında tetikleyici larına karşı açılan ve beraat ile sonuçla- trial-of-unit-731/
11
bir gerekçe olmuştur. DTB İkinci Dünya nan yargılamalara neden olmuştur . 2018 9) https://www.wma.net/who-we-are/
Savaşı sonrasında 17 Eylül 1947’de içle- yılında Merkez Konseyi üyeleri “savaş history/
12
rinde Etıbba Odasının da bulunduğu 27 bir halk sağlığı sorunudur” açıklaması 10) https://www.wma.net/what-we-
do/medical-ethics/
tabip örgütü tarafından kurulmuş ve ku- sonrasında Halkı Kin ve Düşmanlığa
11) Özçelik, Z (2014) Hekimlik Yar-
ruluş amacını “hekimlerin bağımsızlığının Alenen Tahrik Etmek ve Terör Örgütü gılamaları, Toplum ve Hekim, cilt:29,
ve her zaman en yüksek etik standartlarda Propagandası yapmak iddiasıyla yargılan- sayı:3, 193-207
tutum almalarının ve bakım vermelerinin mışlar ve ceza almışlardır. Oysa DTB’nin 12) https://www.ttb.org.tr/haber_gos-
ter.php?Guid=28de85da-00e5-11e8-a0
garanti altına alınması” olarak ifade silahlı çatışmalarla ilgili tutum belgesinde 5f-429c499923e4
etmiştir . Özellikle savaş dönemlerinde “Hekimler, silahlı çatışmaların başlatıl- 13) https://www.wma.net/poli-
9
hekimlerin de katkısıyla gerçekleşen in- ması ya da sürdürülmesiyle ilgili kararla- cies-post/wma-statement-on-ar-
med-conflicts/
sanlık ve etik dışı uygulamaların bir daha rında; siyasetçilerin, hükümetlerin ve güç 14) Şeyhmus Gökalp beyan metni
yinelenmemesi için etik ilkelerin gelişti- sahibi başka kesimlerin, bu kararların 15) https://www.wma.net/news-post/
rilmesi, güncellenmesi DTB’nin en temel sağlık dahil çeşitli alanlarda yol açabi- wma-warned-about-mounting-campa-
sorumluluk alanlarından biridir. Örneğin leceği sonuçların farkında olmaları için ign-against-turkish-doctors/
Helsinki Bildirgesi (1964) insanlar üze- çalışmalıdır” denmektedir . Tıpkı Dr.
13
rinde yürütülecek çalışmalara ilişkin etik Şeyhmus Gökalp’in savunmasında: “biz
ilkeleri ayrıntılarıyla ortaya koyan, Tokyo hakikati görmezden gelemeyiz, gördüğü-
(1975) ve Hamburg (1997) Bildirgeleri ise müz hakikati de ifade etmekten çekinme-
işkence ve insanlık dışı kötü muamele yiz ” dediği gibi. Verilen ceza hekimlerin
14
karşısında alınacak hekim tutumunu
tanımlayan politika belgeleridir . sadece mesleki değerlerine değil aynı
10
zamanda bağımsızlıklarına yönelik bir
TTB VE MESLEKİ DEĞERLERİN saldırıdır.
SAVUNUSU
TTB’nin hekimliğin değerlerinin ve Değerlerin savunusu hiçbir zaman kolay
mesleki bağımsızlığın savunulması olmamıştır. Hekimliğin değerlerini savu-
konusunda kırk yılı aşan bir mücadele nanlar hedef alınmış, suçlulaştırılmaya
deneyimi vardır. Bu mücadele doğal ve itibarsızlaştırılmaya çalışılmıştır. 2001
olarak kapitalizmin, baskıcı rejimlerin ve yılının Ocak ayında Dünya Tabipler
militarizmin sağlık alanında yaratabile- Birliği’ne yazdığı mektupta Prof. Dr. Veli
ceği, yarattığı tahribatlara ve tehditlere Lök, TTB üyesi hekimlerin açlık grevine
karşı çıkmayı gerektirmekte ve yaşam, katılanları zorla beslemeyi reddettikleri
sağlık, sağlıklı bir çevrede yaşama, sağlık için hedef alındıklarını, baskı altında
hizmetlerine erişim haklarının savunusu- olduklarını belirtmekte ve mektubun
nu kapsamaktadır. Bu bağlamda sağlığın yayınlanmasının yaratabileceği bireysel
özelleştirilmesinden, işçi cinayetlerine, riskleri göze aldığını şöyle ifade etmek-
altın madenlerinden, termik ve nükleer tedir: “bizim etik sorumluluğumuz olası
santrallere, kadına yönelik şiddetten zararları göğüslememizi sağlar” .
15

KASIM-ARALIK 2020 hekim sözü 23