Page 39 - Hekim Sözü (Sayı 13) Ocak-Şubat 202

KADIN

üç kadından bir ya da ikisinin mağduru nin tanınmasını bekler, destek ve tanıklık Gölge ZB (2013) Cinsel Saldırıda
suçlama ve inanmama gibi olumsuz tep- ister. Başkalarının da aynı şiddete maruz Bulunan Erkekler. Yüksel Ş, Gülseren
kilere, yani “ikinci bir saldırıya” maruz kalmasını engellemek isteyebilir. Cinsel L ve Başterzi AD (Ed), Kadınların
kaldığını bildirmiştir. şiddet neredeyse her zaman bir üçüncü- Yaşamı ve Kadın Ruh Sağlığı (1.
nün olmadığı bir ortamda gerçekleştiğin- Baskı) içinde (s. 702-715). Ankara.
Cinsel şiddete maruz kalanlar suçluluk, Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları.
utanç gibi duyguları diğer şiddet biçim- den cinsel şiddet açıklandığında ‘beyanın Dünya Sağlık Örgütü (2017), Vio-
lerine maruz kalanlardan çok daha fazla soruşturmaya esas olması’ gereklidir. lence Against Women. https://www.
yaşarlar, yargılanmak ve dışlanmaktan İfşalar cinsel şiddete karşı suskunlu- who.int/news-room/fact-sheets/detail/
daha çok endişe ederler. Suçlu hissetmesi ğun bozulmasını, faillerin uykularının violence-against-women
ve utanması gereken fail iken ataerkil kaçmasını sağlıyor. Cinsel şiddetin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı,
toplum, şiddet açığa çıktığında maruz kamusal olarak tartışılmasını, erkeklerin Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etüdleri
kalanların hayatlarını, davranışlarını çoğu zaman normal gördüğü, taciz olarak Enstitüsü (2015), Türkiye’de Aile İçi
yargılama eğilimindedir. Maruz kalan- kavramadığı davranışların kadınlarda ne Şiddet Araştırması Raporu, Ankara.
lar bu şiddeti açıkladıklarında yakınları tür bir rahatsızlığa yol açtığı konusunda s.162
ve çevresindekiler tarafından kuşkuyla bir fikir edinmeye ve bunları değiştirme- Ullman SE, Peter-Hagene L. Social
karşılanabilirler, şiddeti ‘davet edecek’ ye zorluyor. Erkekleri kadınlar aleyhine Reactions to Sexual Assault Disclo-
davranışları olup olmadığı sorgulanır. Ya- işleyen birtakım erkek egemen ‘ayrı- sure, Coping, Perceived Control and
şam tarzı, kıyafetleri, ‘oraya niye gittiği’ calık’lardan vazgeçmeye davet ediyor. PTSD Symptoms in Sexual Assault
sorularak adeta şiddete neden oldukları Kadınlar birbirlerinden güç alarak cinsel Victims. J Community Psychol. 2014
ima edilebilir. Karakolda, mahkemede şiddete karşı susmamayı tercih ediyor. May 1;42(4):495-508. doi: 10.1002/
yaşadıklarını yeniden anlatarak ikinci kez Bu nedenle bulunduğumuz her ortamda jcop.21624. PMID: 24910478; PM-
travmatize olmanın ve faille karşı karşıya cinsel şiddetin her çeşidine karşı fail kim CID: PMC4043331.
gelmenin zorluğu nedeniyle adli bir olursa olsun, hangi ‘mahalleden’ olursa
süreç başlatmaktan ya da başlattığında olsun sesimizi yükseltmek, kurumlarımız-
sürdürmekten vazgeçebilir ya da tercih da toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamaya
etmeyebilir. Failin tekrar saldıracağından, yönelik adımlar atmak, toplumsal cinsi-
kendisini ve yakınlarının güvenliğini teh- yet temelli tüm şiddet biçimlerine karşı
likeye atacağından korkabilir. Saldırgan kadınların öncülüğünde geliştirilen tutum
aile içinden olduğunda ‘aile itibarı’, ‘rezil belgelerini uygulamaya geçirmek hayati
olmamak’, ‘namus’ gibi gerekçelerle aile önem taşıyor.
olayı inkar edebilir, saklamak isteyebilir.
Benzer durumlar işyerleri, partiler, tari-
katlar, siyasi gruplar, dernekler, sendika
ve meslek odaları gibi gruplarda da
görülebilir. O grubun ‘itibarı’ nedeniyle
failin korunduğu, cinsel şiddetin üstünün
örtüldüğü, yok sayıldığı, inkar edildiği,
önemsizleştirildiği, failin herhangi bir
yaptırımdan uzak tutulduğu görülür.
Cinsel şiddet uygulayanların eş, part-
ner, baba, akraba, komşu, öğretmen, iş
arkadaşı, patron gibi çoğunlukla tanıdık
kişiler olduklarını biliyoruz. Mevcut
güç ilişkilerini, konumlarını kullanarak
buna cesaret edebiliyorlar. Cinsel şiddeti
açıklamak, hem kendini açmak hem de
faili işaret etmeyi içeriyor. Cesaret ve son-
rasında yaşanacaklara hazırlık gerektiren
bir eylem. Cinsel şiddet suçlarının kanıt-
lanmasının güç olması, failin ‘aramızdan
biri’ olması, erkek egemen hukukun hem
adli hem de kurumsal düzeylerde varlığı,
şiddete maruz kalanı korumakta yetersiz
kalması gibi sorunlar nedeniyle ifşalar
gerçekleşmektedir. İfşa ederken amaçla-
nan öncelikle yaşanan şiddetin kabulü ve
zararın tazminidir. Maruz kalan yalnızlaş-
tıran ve çaresiz hissettiren bu deneyimi-

OCAK-ŞUBAT 2021 hekim sözü 37