Page 44 - Hekim Sözü - (Sayı 28) Temmuz-Eylül 2024

TİYATRO

Dramatik tiyatroya aşina seyircinin
duygusal bir kırgınlık yaşayıp
dağılması yerine toplumsal bir
varlık olarak olayın mümkün

olduğunca karşısında durmasını
hedefine koydu Brecht. Kendi
sözleriyle ifade etmek gerekirse,
epik tiyatro seyirciyi gözlemci

olarak görüp onun aktif bir
durumda kalmasını ister *

Cemile Özdemir *

“Ben aşçıyım, Pehlivan Lütfü derler pür dikkat izleyecek ve bu hikayenin etmek, dramatik tiyatro oyunlarında
bana. Eskiden sıkı güreş tutardım. sonucunda bir karar veren haline ge- mümkündür. Dramatik yöntemli bir
Burada, Kerim Bey’in köşkünde aşçılık lecektir. Zengin Mutfağı gibi Yeşilçam oyunda, sahneyi de gizli bir birey,
yapıyorum… Güzel köşk değil mi? filmini anımsatan bir ada sahip olan dördüncü duvar gibi izledikten sonra
Güzeldir…” bu oyunun ne gibi bir farkı var sahne oyuncular selama durunca, onları
üzerinde? Bu yazıda dilim döndüğünce alkışmaya başladığımızda geri döneriz
çılır perde ve güzel geniş buna değinmeye çalışacağım. koltuktaki bedenimize. Ve anlarız
bir mutfaktan oluşan sah- ki gerçek dünyaya iniş yaptık ama
Anede Lütfü Usta adında Yazının başında söylemem gerek ki; duygular yoğun ve hala canlı… Zengin
karakterin seyirciyi sohbetine dahil Şener Şen gibi bir duayeni izliyor Mutfağı’nda bu anlattığım türden bir
etmesiyle oyun başlar. Klasik bir olmak heycan verici! Perde açıldığında Yeşilçam filmi kurgusunun olmadığını
tiyatro sahnesinde seyirci gizli tanık sahnede büyük ustayı gördüğümüz söylemem, altını çizmem gerekiyor.
iken ve hatta çoğu zaman karakterin anda heyecanımızın doruk noktalara Ki böylece Vasıf Öngören oyunlarına
gözünden, olayların içinde yaşayan/ ulaştığını tahmin edersiniz. Bununla yetmese de biraz değinmiş olacağız.
yolculuk eden/duyumsayan ruh iken, birlikte çok kısa zaman içinde de
bu oyunda daha en baştan bir şeylerin seyirci olarak hızlıca alışıyoruz bir za- Elitist, Aristotalesci oyun anlayışının
o alışıldık “yolculuktan” farklı olacağı manların pehlivanı şimdinin 20 yıllık karşısında seyirciyi müdahil ederek
anlaşılır. Çünkü Lütfü Usta seyirci- aşçısı Lütfü Usta’yı dinlemeye. Orada temsile dahil etmek; 20. yy ortala-
ye dert yanar ve kendi yaşadıklarını kendimize bir tarihi ana tanıklık rından Bertolt Brecht ‘in epik tiyatro
“flashback” sahneler ile aktararak ettiğimizi hatırlatırız. “Aman! Sakın ha anlayışı ile mümkün oldu. Bir başka
seyirciyi oyuna dahil ederek anlatma- deyişle beraberindeki olayların ve
ya koyulur. Seyirci artık bu olanları dalıp gitme oyuna” deriz kendimize. olaylar arası katmanların ve hatta
Bir oyunun içinde dalıp gitmek; günümüz toplumunda olabildiğine
* Dr., Patoloji Uzmanı oyunun karakterine tutunup yolculuk gerginleşmiş sınıf çatışmalarına ilişkin

42 hekim sözü TEMMUZ-EYLÜL 2024