Page 25 - Hekim Sözü Sayı: 6

DOSYA

Şiddet

Tamer Aker*

Auschwitz ve Birkenau kıyımların gerçekleştiği Nazi Toplama Kampları’dır.

Auschwitz, eski adı ile Oscwinchim 14000 kişilik sakin bir Yahudi kasabası iken bu
kıyımla birlikte 1.1 milyon insanın katledildiği bir yerleşim haline gelmiştir. Havası
puslu değilse de pusludur, kokusu varsa da kaybolmuştur.

nsanın kendi türüne ve doğaya iken bu kıyımla birlikte 1.1 milyon ku ve öfkedir. Soykırımdan kaçar ve
şiddet uygulaması sanıldığının insanın katledildiği bir yerleşim haline Amerika Birleşik Devletleri’ne gider.
İ aksine zor bir edimdir. Bu zorluğu gelmiştir. Havası puslu değilse de pus- The New Yorker dergisi için Eichmann
bertaraf etmenin yolu ise insanın ludur, kokusu varsa da kaybolmuştur. davası’nı takip eder. Yazdığı makale-
uyguladığı ya da uygulayacağı şiddeti Adolf Eichmann, soykırımın uygulan- leri kitaplaştırır ve düşün dünyasının
aklına yatırmasıdır. Akla / Zihne yatı- masının gerçekleştirildiği bu yerlerdeki karşısına 1963 yılında “Kötülüğün
rılan çeşitli gerekçelerle, kurgu “zarar yönetim ve uygulanan yöntemlerden Sıradanlığı” çıkar.
verme”den, “zarar verme hakkına sorumlu hatta çok sorumlu subaylar-
sahipsin”e evrilir ve sıradan bir insan dan birisidir. Savaş sonrasında pek Arendt’in kitabındaki fikirler olduk-
“kötüye” dönüşür. Bu şekilde şiddet çok Nazi artığı gibi Arjantin’e kaçar. ça ses getirmiştir. Davada insanlar
de sıradanlaşabilir. Sokağa iner, evleri- Bir doktor olan Mengele kadar şanslı doğal olarak karşılarında “Kırmızı
mizin içine dek sokulur. olamaz ve Mossad tarafından yakala- Başlıklı Kızın Ormanı’ndaki kurtu”
Arendt şiddetin sıradanlığını Adolf nır. Aynı mesleğin farklı temsillerini bekliyorlardı. Sapık bir sadist, cani
bir psikopat, hasta ruhlu bir Yahudi
Eichmann’ı mahkemede gözledik- yaşadığımız Mengele ise görece bir düşmanı, çirkin, kaba, hoyrat bir
ten sonra tahayyül etmeye başlar. refah içinde Arjantin’de yaşamını
Mahkemede gördüğü mülayım bir kaybeder. Eichmann, yargılanmak vahşi gibi temsiller insanların zihnin-
memur iken bildiği korkunç bir kırım üzere Kudüs’e getirilir. Yüzyıllardır den geçerken karşılarında sıradan ve
uzmanının ceket ve pantolonlu halidir. kendisi olamayan Kudüs’e… Yüzyıl- sıkıcı bir memur bulmuşlardı. Beyni
Hades’in memur görünümü… lardır şiddetin harmanladığı bir kadim yıkanmış, yarı robotlaştırılmış biri
dünya pınarına… değil konuşması resmi yazışma dili ile
Auschwitz ve Birkenau kıyımların ger- sınırlı bir bürokrattı.
çekleştiği Nazi Toplama Kampları’dır. Arendti bir Yahudi’dir. Eichmann’ın
Auschwitz, eski adı ile Oscwinchim yükseldiği yıllarda onda alevlenen Dil ve sıkıcı resmi dil, zihinsel ve
14000 kişilik sakin bir Yahudi kasabası duygular ise muhtemelen endişe, kor- bedensel kurgunun bir ifadesidir.
İnsanları öldüreceğiz, toplulukları
*Prof. Dr., Bilgi Üniversitesi Travma ve Afet Çalışmaları Uygulamalı Ruh Sağlığı katledeceğiz denmez, Ari ırk yarat-

ocak-şubat 2020 hekim sözü 23