Page 20 - Hekim Sözü Mart-Nisan 2020 ( Sayı 8)

DOSYA

Kadın emeği

ve ekonomik

şiddet
*

Suzan Saner **

“Kadınlara yarı-zamanlı çalışsalar bile tam-zamanlı ücret ödenmelidir.”

(Ela Bhatt, SEWA)

konomik haklar beslenme, ba- İstanbul Sözleşmesi (2011) ekonomik yönelik şiddetin arttığı ve büyüyen bir
rınma, sağlık, eğitim gibi temel şiddeti fiziksel, cinsel, psikolojik “gölge pandemi” olmaya devam ettiği
Egereksinimlerin karşılanabil- şiddet gibi “ev içi şiddet” türlerinden bildiriliyor.
diği insani bir yaşam düzeyine sahip biri ve suç olarak tanımlar: Kadınlara EKONOMİK ŞİDDET
olmakla ilgilidir. Kendi emek gücünü ekonomik haklarıyla ilgili olarak zarar BİÇİMLERİ
ilgilendiren kararlar alabilmeyi, insana veren ya da verebilecek olan; tehdit,
yakışır bir işte sosyal güvenceye sahip zorlama, ekonomik özgürlüğünden Gerçekleştiği yere göre ekonomik
olarak çalışırken ayrımcılığa uğrama- mahrum bırakma gibi her türlü davra- şiddet; evde/aile ve akrabalık ilişkileri
mayı, eşdeğerde işe eşit ücret almayı nıştır. Ekonomik durumun iyi olması içinde ya da işyerinde/iş dünyasında
içerir. Ekonomik şiddet “insan”ın kadının refah içinde yaşamasına ne- görülebilir.
ekonomik haklarından mahrum den olur ve şiddet görme oranı azalır Evde ailenin gelirinden ve mirasından
bırakılmasıdır. Buradaki soyut “insan” diye düşünülebilir. Oysa feminist ters daha az yararlanma, sağlık hizmetleri-
genellikle heteroseksüel beyaz erkek tepki hipotezi özgürlüğü ve statüsü ne ve eğitime aynı hanedeki erkekler-
olduğundan kadınların deneyimlerini artan kadınların şiddete uğrama oranı- den daha az ulaşma, aynı hane içinde
insan hakları bakış açısına katmak nın yükseldiğine dikkat çeker (Riger ve daha kötü beslenme, çalışmanın
önemlidir. Krieglstein 2000). engellenmesi ya da çalışmaya zorlan-
ma, ziynet eşyası, para, banka kartının
Kadınlara karşı şiddeti bir insan hak- Ruh sağlığı alanındaki çalışmalarda
ları ihlali olarak ele alan çalışmaların ekonomik şiddet, psikolojik şiddet elinden alınması, para biriktirip mal
çoğu şiddetin fiziksel, cinsel, psikolo- kapsamında partner şiddetinin bir sahibi olmanın engellenmesi, başlık
jik belirtilerle açığa çıkma biçimlerine biçimi olarak ele alınır. DSÖ tarafın- parası veya mehir ile evlenmeye zor-
odaklanır. Ekonomik şiddet, kadınları dan partner şiddeti pandemik boyutta; lanma, vb.
bağımlı ve yoksul hale getiren yaygın düşük, orta, yüksek gelir düzeyinde- İşyerinde aşırı çalışıp az para ödenme-
bir şiddet türü olmasına, diğer şiddet ki tüm ülkelerde, kadınların yüzde si, iş sözleşmesinin dışında karşılıksız
türlerinin temelinde yer almasına 30-45’inin yaşadığı bir halk sağlığı çalıştırılma, terfi kanallarının kapalı
rağmen tarihsel olarak az çalışılmış, sorunu olarak tanımlanıyor. CO- tutulması, sigortasız ve her an işsiz
ihmal edilmiştir. VİD-19 pandemisiyle birlikte kadınlara kalma riskiyle çalışmak zorunda bı-
rakılma, işyeri cinsel tacizi, kayıt dışı
21-23 Şubat 2020 tarihinde İzmir’de düzenlenen VI. Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kongresi’nde sektöre ve esnek, yarı zamanlı, ev ek-
*
yapılan sunumdan kısaltılmıştır.
** Dr., İç Hastalıkları ve Psikiyatri Uzmanı senli çalışmaya itilme, sözleşmeyle ha-
18 hekim sözü MART-NİSAN 2020