Page 24 - Hekim Sözü Mart-Nisan 2020 ( Sayı 8)

DOSYA

Kadın cinselliğini ne belirler?

Aytül Tükel *

Kadın cinselliğini kültür, politika, yetiştiriliş biçimi, yaşam dönemleri, biyoloji,

hastalıklardan salgınlara kadar birçok şey belirler. Cinselliğin baskılandığı, cinsel-
likle ilgili eğitimin verilmediği, cinselliğin ayıp ve günah olarak tanımlandığı muha-
fazakar toplumlarda kadın cinselliği olumsuz etkilenmektedir.

adın cinselliğini ne belirlemez nin belirleyicileri arasında sayılabilir. 2. Vajinaya girme ya da girme giri-
ki? Kadın cinselliğini kültür, Bu yazıda, DSM-5’e göre kadınlarda şimleri sırasında vulvovajinada ya da
Kpolitika, yetiştiriliş biçimi, görülen cinsel işlev bozukluklarından pelviste belirgin ağrı duyma,
yaşam dönemleri, biyoloji, hastalık- 3. Vajinaya girme eyleminin gerçek-
lardan salgınlara kadar birçok şey ve nedenlerinden bahsedip daha sonra leşeceği beklenirken ya da vajinaya
da kadınların yaşam dönemleri ve
belirler.
cinselliğe yansımaları, ardından da girme sırasında ya da girilmesinden
Özellikle cinselliğin baskılandığı, kanser gibi hastalıklar ve günümü- ötürü, vulvavajinada ya da pelviste
cinsellikle ilgili eğitimin verilmediği, zün sorunu olan Covid-19 üzerinden ağrı duymayla ilgili olarak belirgin bir
cinselliğin ayıp ve günah olarak tanım- salgınların cinselliğe yansımalarından korku ya da kaygı duyma
landığı muhafazakar toplumlarda ka- bahsedeceğim. 4. Vajinaya girme girişimi sırasında
dın cinselliği olumsuz etkilenmektedir. pelvis tabanı kaslarını çok germe ya
Muhafazakar, cinselliğin üreme amaçlı DSM-5’e göre kadınlarda görülen da sıkma.
cinsel işlev bozuklukları; cinsel ilgi ve
olmasını dayatan politikalar kadında
cinselliğin keyifli, iyi bir şey olarak uyarılma bozukluğu, orgazm bozuklu- Vajinismus halen ülkemizde oldukça
ğu, cinsel organlarda-pelviste ağrı/içe
yaşanmasını engeller. Cinsel bilgilen- sık görülmektedir. Türkiye’de cinsel
dirmenin yapılmadığı, cinsellikle ilgili girme bozukluğu (vajinismus) olarak sorunları saptamak amacıyla Cinsel
her şeyin hayatın dışında tutulduğu, tanımlanır Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği
cinselliğin çok büyük ayıp ve günah CİNSEL ORGANLARDA- (CETAD) tarafından yapılan toplumsal
kabul edildiği ortamlarda yetiştirilme; PELVİSTE AĞRI/İÇE GİRME bir taramada, %54 kadının ilk birleşme
kadının cinsel kimliğini kabul etmeyen BOZUKLUĞU (VAJİNİSMUS) denemesinde korku, acı hissi ve kaçın-
toplumlar, cinsel sorunların ortaya Vajinismus vajinaya giriş denendiğin- ma davranışı tanımladıkları ve cinsel
çıkışında oldukça etkilidir. Sosyal ne- de vajinanın dışa yakın kısmını çevre- birleşmenin gerçekleşmediği saptan-
denler içinde sayılabilecek en önemli leyen kaslarda yineleyici ve sürekli bir mıştır. Bu kadınların %17’sinin halen
sorunlardan biri genel olarak top- biçimde istemsiz kasılmaların olması birleşemediği ya da birleşmede sorun-
lumda cinsel eğitimin yetersizliğidir. ve buna korku duygusunun, bedenin lar tanımladığı tespit edilmiştir. Bu da
Kadınların pek çoğu kendi cinsellikle- çeşitli bölgelerinde hatta tüm beden- çalışmaya katılan kadınların %7-8’inda
rinin farkında değillerdir. Cinselliğin de kasılmaların olması, bacakların vajinismus, ya da ağrılı cinsel birleşme
nasıl olduğu, nasıl yaşandığı bazen kapanması, titreme, çarpıntı, terleme, olduğu sonucunu doğurur ki bu hiç de
çok ileri yaşlara kadar bilinmemekte, bulantı, kusma, fenalık hissi ve ağla- azımsanmayacak bir orandır.
bunun sonucunda kadın kendi cinsel- manın eşlik etmesidir. Vajinismus, görülme sıklığı açısından
liğini ve bedenini tanımamaktadır. kadın cinsel işlev bozuklukları arasın-
DSM-5’e göre vajinismus ölçütleri
Bedensel hastalıklar, sürekli ilaç kulla- şunlardır: da istek bozuklukları ve orgazm bo-
nımı, kadında hormonal değişikliklere Aşağıdakilerin birinde (ya da daha ço- zukluğundan sonra gelmesine rağmen,
tedavi başvurusu açısından ilk sırada
neden olan doğal evreler (gebelik, me- yer almaktadır. Türkiye’de yapılan bir
nopoz vb.), depresyon ve kanser gibi ğunda), sürekli ya da yineleyici güçlük çalışmada, tamamlanamayan evlilik-
çekme.
sadece kişinin kendi sağlığı ile ilgili ler sebebiyle cinsel işlev bozukluğu
biyolojik nedenler de kadın cinselliği- 1. Birleşme sırasında vajinaya girme,
polikliniğine başvuran 449 vakada
vajinismus %81 ile birinci, sertleşme
Dr., Psikiyatri Uzmanı, CETAD Başkan Yardımcısı
*
Türk Tabipleri Birliği Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kollu Yürütme Kurulu Üyesi bozukluğu %10.5 ile ikinci sırada yer
22 hekim sözü MART-NİSAN 2020