Page 32 - Hekim Sözü (Sayı 14) Mart-Nisan 2021

DOSYA

nisan aylarından sonra, ağustos ayının eğitimli işgücüne rağmen imalat sanayin-
son haftasından itibaren de salgının den saatlik emek maliyetlerinin en düşük
işyerlerindeki etkilerini temsilcilerden veri düzeyde tutulduğu, küresel üretim ağları
COVID 19 sürecinin toplayarak takip etmiştir. içinde bu özelliği ile öne çıkmak isteyen
Türkiye’nin, salgın döneminde üretim
işçi sınıfı üzerindeki 31 Ağustos- 6 Eylül 2020 haftasında vaka
sayısı 207’si Mersin, Kırşehir ve Anka- ısrarının, halk sağlığı açısından sonuçları
etkilerinin sektörel ra’da kurulu olan 3 fabrikada olmak 278 ayrıca irdelenmelidir.
olarak ya da örgütlü- olarak tespit edilmiştir. Bu işyerlerinde Metal sektörü Türkiye açısından belirgin

lük durumuna göre salgının kontrol edilmesi ile birlikte 28 bir biçimde işçi eylemlerinin yoğunlaştığı
Eylül-4 Ekim 2020 tarihlerinde aktif vaka bir sektör dür. Sendikalı işçiler örgütlü
farklılık gösterdiği sayısı 88’e gerilemiştir. Ancak bu hafta- eylemleri ile yüksek ücret artışları elde
muhakkaktır. dan itibaren işyerlerindeki aktif vaka sa- etmiş, COVID 19 sürecinde Türkiye’de iş
yısı hızlı bir artış kaydetmiştir. 26 Ekim-1 sağlığı ve güvenliği alanında pek kullanıl-
Kasım Haftası’ndaki aktif vaka sayısı, 28 mayan “işten kaçınma hakkını” kullana-
Eylül-4 Ekim 2020 haftasının aktif vaka bilmiştir. Sektörde örgütlü olan Birleşik
sayısının yaklaşık 3,5 katıdır. Aktif vaka Metal İşçileri Sendikası, Türkiye’de pek
sayısında bu dönemde yaşanan artış bü- çok sendikal hakkın kullanılmasında
yük oranda, üye yoğunluğunun olduğu, yaptığı öncülükle köklü bir mücadele
Gebze ve İstanbul Anadolu yakasındaki geçmişine sahiptir. Bu anlamda sendika
işyerlerindeki artıştan kaynaklanmıştır. üyelerinin üzerinden yapılan bu değerlen-
Bu dönemde aktif vaka sayısı söz konusu dirmeler, görece korunaklı bir işçi kesimi-
işyerlerinde 39’dan 168’e fırlamıştır. Buna ni temsil etmektedir. Küçük işletmelerin
göre aktif vaka oranı sendika üyeleri ara- ve güvencesizliğin yaygın, örgütsüzlüğün
sında bu dönemde yüzde 1,33 olarak tes- hakim olduğu sektörlerde bu tablonun
pit edilmiştir. Vaka sayısının sonraki dö- çok daha ağır olduğu muhakkaktır.
nemlerde azaldığı görülmektedir (Grafik Haziran ayında yine BİSAM tarafından
2). Bununla birlikte bugüne kadar görülen Taşımacılık sektörü ile metal sektörünü
toplam vaka oranının fabrikalarda yüzde karşılaştıran bir başka anket çalışması
15’in üzerinde olduğu, kimi işyerlerinde yapılmıştır. İki sektör arasında COVID
bu oranın yüzde 30’ların üstüne çıktığı 19’a yakalanma oranları açısından anlam-
bir gerçektir. Bu veriler temsilcilerin lı bir farkın oluşturulduğu görülmektedir.
beyanlarına ve verilerin düzenli olarak Taşımacılık sektöründeki işçiler arasında
toplanabildiği işyerlerine aittir. COVID 19 tanısı alanların oranı % 5,8
COVID 19 sürecinin işçi sınıfı üzerindeki ile metal sektöründeki işçiler arasında
Dipnotlar etkilerinin sektörel olarak ya da örgüt- COVID 19 tanısı alanların oranı %2,8’dir.
1) Araştırma kapsamında hazırlanan lülük durumuna göre farklılık gösterdiği İki sektör arasında COVID 19 tanısı açı-
anket formu, otomotiv, metal eşya, muhakkaktır. Sendikal hakların baskı al- sından anlamlı bir fark tespit edilmiştir.
elektrik-elektronik ve demir-çelik Sektörler arasında alınan tedbirler kadar
sektörlerinde, 100 ‘ü aşkın işyerinde tında olduğu, devletin endüstriyel ilişkiler
örgütlü, Birleşik Metal İş sendikası alanına doğrudan müdahale ettiği, yüksek yapısal bulunmaktadır.
üyesi 255 işçiye uygulanmıştır. 17-18
Mart 2020 tarihinde ankete katılan
işçilerin sayısı 275 idi. Nisan ayı
araştırması 17-21 Nisan 2020 tarihle-
rinde, elektronik ortamda gerçekleşti-
rilmiştir. Sendikanın araştırmalarına
katılmayı kabul ettiğini daha önce
beyan eden işçilere gönderilen ankette
cevap oranı yüzde 40’ın üzerindedir.
Genel üye profili ile araştırmaya
katılan üye profili yaş gruplarına
göre farklılık taşımaktadır. Üyelerin
yaklaşık yarısını oluşturan 30-39 yaş
grubunda oran, genel üye ve araştır-
ma profili için aynı çıkarken, 30 yaş
altı üyelerin araştırmaya 40 yaş ve
üstüne göre daha fazla katıldığı gö-
rülmektedir. Cinsiyet oranı genel üye
profilini kabul edilebilir sınırlarda
temsil etmektedir. https://www.bir-
lesikmetalis.org/index.php/tr/guncel/
basin-aciklamasi/1472-convid2
2) https://www.birlesikmetalis.org/
index.php/tr/guncel/basin-aciklama-
si/1486-bisam05
3) https://www.invest.gov.tr/en/lib-
rary/publications/lists/investpublicati-
ons/why-invest-in-turkey.pdf Grafik 2- Birleşik Metal İş Sendikası’nın Örgütlü Olduğu İşyerlerinde Haftalık Görülen Vaka Sayısı

30 hekim sözü MART-NİSAN 2021