Page 29 - Hekim Sözü - (Sayı 28) Temmuz-Eylül 2024

DOSYA

bilgi de gerekçelerde yoktu. “Sahipsiz bazı durumlarda saldırganlığın da aynı sonucu yaratıyor.
hayvanların sayılarının kontrol altına arttığını gösteren bilimsel çalışma- Peki yasa tasarısı kabul edildiğinden
alınması bir yana bazı çevrelerce adeta lar mevcuttur. Ülkemizin sahipsiz beri neler oldu? Uzmanların yaptığı
sahipsiz hayvanların kontrolsüz artışı hayvan popülasyonunun yönetimine uyarılardan bir tanesi de hayvana
desteklenmektedir” gibi mesnetsiz ve ilişkin uyguladığı yakala-kısırlaştır-sal karşı şiddetin bu yasayla meşrulaştı-
muğlak ifadeler de on yıllardır sokak metodunun dünyada uygulandığı ülke rılmasından sonra sokak hayvanlarına
hayvanı nüfus kontrolü konusunda sayısı oldukça azdır. Metoda göre, sa- ve sokak hayvanlarına bakım veren
gerek belediyelerle işbirliği içinde hipsiz hayvan yakalanır, kısırlaştırılır insanlara karşı şiddetin artacağıydı.
gerekse bireysel çabalarla mücadele ve daha sonra toplandığı yere bırakılır. Maalesef, böyle de oldu. 30 Tem-
veren hayvan koruma gönüllülerini ve Ancak bu metot, sahipsiz hayvan muz 2024 tarihinden önce yasaya
derneklerini hedef haline getiriyordu. sayısı az olan ülkeler için bile yeterli karşı gelerek toplanan ve öldürülen
olmayan bir uygulamadır (s. 11).
Gerekçeler içinde bekleneceği üzere hayvanların sayısında büyük bir atış
sokaktaki kedi veya köpekleri bes- Bu kodun yedinci bölümünün yedinci izlendi. Altındağ ve Niğde’de taze
ledikleri için katledilen Gülseren maddesinde nüfus sayım metodolojile- ve toplu köpek mezarları bulundu.
Yıldırım, Yahya Köşek, Meryem rinden söz ediliyor. Ülkemizde hiçbir Birçok barınağın on yıllardır olduğu
Köşek, Funda Güçlü, Alper Engeler zaman yapılmayan zaten yapıldığı gibi koşulları görüldüğünde barınacak
ve insanlar tarafından işkence gören da iddia edilmeyen köpek nüfusu mekanlar yerine ölüm kampları olduğu
ve katledilen sayısız kedi ve köpek sayımları. Dolayısıyla, aslında kodda ortaya çıktı. Birçok insanın bakım
yer almıyordu. Aynı zamanda nüfus belirtilen “taşıma kapasitesi”nin aşılıp verdiği sokak hayvanları komşuları
kontrolünü sağlamak amacıyla kaleme aşılmadığı da meçhul. Metin aynı tarafından çeşitli işkencelere maruz bı-
alındığı iddia edilen bu tasarıda soru- zamanda kodda yer alan, sivil toplum rakıldı ve öldürüldü. Kedi besledikleri
nun önemli kaynaklarından biri olan örgütleriyle işbirliği, yerel halkla gerekçesiyle insanlar kendi oturdukları
evcil hayvan üretim ve satışına hiçbir iletişim, uzmanlardan alınan görüşler, sitede şiddet gördü. Eylül ayı başın-
kısıtlama getirilmedi. İnsanları barı- hayvan satışının düzenlenmesi, köpek- da Kalamış’ta başlayan zehirlemeler
naklardan veya sokaklardan hayvan lerin geçici süreyle tutulduğu barı- sonucunda en az altmış bir kedi, iki
sahiplenmeye teşvik edecek herhangi naklar için asgari gerekli koşullar gibi köpek, iki martı ve iki kirpi korkunç
bir uygulama da söz konusu değildi. kısımlara da değinmiyor. Yani tasarı, bir şekilde can verdi.
alıntıladığını iddia ettiği kodu alıntı-
“Bilimsel verilere göre, sahipsiz lamıyor, alıntıladığında ise maddeleri Cumhuriyet Halk Partisi, Hayvan-
hayvanların popülasyonunun kontrol bağlamlarından çıkararak aktarıyordu. ları Koruma Kanunu’nda Değişiklik
altına alınabilmesi maksadıyla tüm po- Yapılmasına Dair Kanununun on yedi
pülasyonun %70’inin kısırlaştırılması Tasarı, yakala-hapset ya da yaka- maddesinden on altısının iptali için
gerekmektedir” ifadesinden sonra tasa- la-öldür gibi metotların uygulandığı Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu ve
rı metni Türkiye’de 2004 yılından beri Romanya gibi örneklerden ve bu me- mahkeme 5 Eylül tarihinde davanın
yine dört milyon olduğu iddia edilen totların ne kadar başarısız olduğunda esastan görüşülmesine hükmetti. Ülke
(hangi yılda kaç olduğu konusunda bir da söz etmedi. 1975 yılında başlayan genelinde kanuna karşı eylemler sü-
veri yok) nüfusun sadece %8,5 gibi bir ve Güney Hint Okyanusu’nda yer rüyor. AYM’nin kararı iptal yönünde
oranının kısırlaştırıldığını belirtiyordu. alan Prens Edward Adaları’ndan biri olsa bile, iptal kararının uygulanıp
Bu da 2004 yılından beri belediyelerin olan Marion Adası’ndaki 2500 kediyi uygulanmayacağını bilmiyoruz.
görevini yerine getirmediğinin kesin öldürerek yok etme teşebbüsünün işe Uygulandığı takdirde de toplumun
bir göstergesi olarak tasarıda yer aldı. yaramadığından da bahsetmedi. Ada azınlığını oluşturmalarına rağmen,
Bu başarısızlığın nedenleri ve olası çö- gibi izole bir alanda bile kedilerin bu şiddet ehliyetini edinen güruhun
zümleri hakkında son yirmi yıl içinde öldürerek yok edilme teşebbüsünün durdurulmasını sağlayacak mı, onu
hiçbir önlem alınmadığı da bu şekilde muhalefet milletvekilleri ve uzmanlar da hep birlikte göreceğiz. Hayvan
belgelenmiş oldu. Daha sonra gerekçe- tarafından defalarca gündeme getirilen hakları savunucuları olarak hayvanlar
ler, Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü’nün “vakum etkisi”ne yol açtığı, hayvanla- için ülke tarihimizin en kötü günlerini
Kara Hayvanları Sağlık Kodu’na atıfta rın üretilerek satışının devam ettiği ve yaşıyor olmaktan dolayı çok üzgünüz.
bulunduğunu iddia ederek, kodda yer belediyelerin yirmi yıldır yakalayama- Ömrümüz yettikçe, aklıselim sahibi
dıkları köpekleri yakalamayı başarsalar
almayan bazı sonuçlar sıralıyor ve atıf uzmanların da desteğiyle bilimsel
vermediği bilimsel çalışmalardan söz bile köpek nüfusunun artmaya devam verilere dayanan, ahlaka ve vicdana
edeceği bilinmesine rağmen tasarı geri
ediyordu: uygun bir hayvanları koruma yasası
çekilmedi. Vakum etkisi, herhangi bir için mücadelemizi sürdürmeye devam
Kısırlaştırmanın uzun dönemde bölgeden uzaklaştırılan köpeklerin edeceğiz.
popülasyon üzerinde etki etmediği ya da kedilerin yerine zaman içinde
görülmektedir. Bununla birlikte; sürü yenilerinin yerleşmesiyle nüfus artışı-
halinde yaşayan sahipsiz hayvanların nın önlenmesini engelleyen başarısız Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapıl-
kısırlaştırılmasının saldırgan davra- yöntemlerin bir sonucu. Köpeklerin masına Dair Kanun Teklifi: https://cdn.tbmm.gov.
nışları azaltmadığı, bu davranışlara tamamen bir bölgeden uzaklaştırılması tr/KKBSPublicFile/D28/Y2/T2/WebOnergeMetni/
ilişkin bir etkiye sahip olmadığı hatta yani hapsedilmesi de öldürülmeleri de df2c98ac-4cb1-4003-9c07-935b00f06b0e.pdf

TEMMUZ-EYLÜL 2024 hekim sözü 27