Page 42 - Hekim Sözü Sayı : 6

ETİK

fotoğrafı paylaşılmamalıdır. İlk sayfada ya 13- Sorunları olan ve intihar meyili olan
da manşette olmamalı, duygusal temalara kişiler için alternatif çözüm yolların vur-
yer verilmemelidir. “Aşkına karşılık bula- gulanması, yardım hatlarının belirtilmesi,
madığı için köprüden kendisini boşluğa kişinin yaşadığı ikircikli duygular için sa-
bıraktı” tarzında duygu yükü olan ifade- ğaltıcı olabilir. Unutulmaması gereken bir
lerden kaçınılmaldır. nokta intihar girişiminde bulunan birçok
kişinin son ana kadar yapıp/yapmamak
4- Kişinin varsa ruhsal bir rahatsızlığı etik
çerçeveler ile vurgulanabilir. Rahatsızlık konusundaki ikili duygular ile uğraşı
vurgusu yapıldığında (Ör: Alkol&Madde halinde olduklarıdır.
Bağımlılığı gibi) çözüm ve tedavi yolla- 14- Yöntem açıkça tarif edilmemeli,
rının neler olduğu, bunlara kişinin nasıl ilaç doz ve kombinasyonu, kullanılan
ulaşılabileceğine ilişkin bilgi verilmelidir. enstrümanın modeli&markası, temin
5- İntihar kelimesinin bağlam dışı kullanı- şekillerinin bildiriminden kaçınılmalıdır.
mı duyarsızlaşmayı arttırabilir. “Politi- Bu bilgilerin paylaşılması kopya intihar
kacının yaptığı düpedüz siyasi intihar” oranlarının artmasına yol açmaktadır.
tarzında cümleler kurulmamalıdır. 15- İntihar notları, son sosyal medya
paylaşımları, elektronik posta yazışmaları
6- Şiddet içeren görüntülerin kullanımı
başta ergenler olmak üzere şiddetin paylaşılmamalıdır.
normalizasyonunu kolaylaştırabilmekte 16- Kişinin hayatına son vererek kitle
ve toplumsal tepkilerin boyutunu uzun ölümlerine sebep olduğu durumlarda “in-
vadede törpülemektedir. Sadece intihar tihar bombacısı, intihar saldırısı” terimle-
değil, travma yaratan tüm fotoğrafların rini ön plana çıkarmak yerine bunun bir
ayrıntılı paylaşımı yapılmamalıdır. “kitle saldırısı, toplu cinayet” olduğu vur-

7- Sansasyonel ifadelerden kaçınılmaldır. gulanmalıdır. Aksi halde intihar davranışı
DİPTOTLAR “İntihar Salgını” ifadeleri yerine “Artan etiketininin büyümesine hizmet edebilir.
intihar oranlarını paylaşmak” daha doğru Burada esas amacın intihar değil, diğer
1- Media’ Role in Broadcasting Acute
Stress Following the Boston Marathon bir yaklaşım olabilir. insanların hayatına kasıt olduğunun altı
Bombings E. Alison Holman, Dana çizilmelidir.
Rose Garfin, and Roxane Cohen 8- İntihar haberleri, intihar sıklığı kadar
Silver. PNAS January 7, 2014 111 intihar yöntemlerini de belirlemekte ve 17- Dini / kültürel kalıplarla öznel yorum-
(1) 93-98; first published December
9, 2013 https://doi.org/10.1073/ etkilemektedir. Bu nedenle ayrıntı veril- lardan kaçınılmalı; suçlama / sorumluluk
pnas.1316265110 paylaşımı yapılmamalıdır.
mekten kaçınılmalı, Köprü, demiryolu,
2- Schmidke A, Schaller S – Was- uçurum gibi intihar için geleneksel çağrı- 18- Olayın tekrarlayıcı bir şekilde haber
serman D (2005) Seri İntiharlar ve
Medya Gündeminde İntihar. Çeviren şım yapacak yerler vurgulanmamalıdır. yapılmasından özellikle kaçınılmaldır.
S Aygün Cengiz, Kriz Dergisi Cilt
13, Sayı 3,33-36 9- İntihar olgusu basit bir olay gibi akta- Ülkemizde gerçekleşen üç önemli intihar
3- İntiharı Anlama ve Müdahale. rılmamalıdır. “Yaşanan olumsuzlukların olgusunda, sosyal medya etkileşimin
Türkiye Psikiyatri Derneği Yayınları neticesinde gerçekleştirilen bir eylem” etkisi, kendilerine zarar verecek/öldürecek
Çalışma Birimleri Dizisi 28, Halise şeklinde yapılan anlatımlardan kaçınıl-
Devrimci Özgüven, Mustafa Sercan. yöntem ve araçların sosyal medya/inter-
Ankara, 2019 malıdır. net üzerinden erişimlerinin saptanması,
4- Altun Ş ve Sarıoğlu C (2006). 10- Bir intihar olgusu çok sayıda bireyi kurgusal olmayan metinlerin diğer intihar
Türk Popüler Tarihinde İlkler. İstan-
bul: Alfa Yayınları etkilemektedir. Bu nedenle yapılan ha- eğilimli kişiler üzerindeki etkisinin araş-
5- Sonneck G, Etzersdorfer E, Nagel- berler ve paylaşımların ikincil olarak aile tırılmasının gerekliliği, bu önemli halk
Küess S (1994) Imitative Suicide on bireylerini etkilemeye devam edebileceği sağlığı sorununu ele alınırken göz önünde
the Viennese Subway. Social Science & tutulması gereken önemli başlıklar olarak
Medicine 38(3):453-457 hatırdan çıkarılmamalıdır.
önümüzde durmaktadır. Farklı disiplin-
6- Preventing Suicide A Resource 11- İntiharın ardından kişiyi olumlayacak,
for Media Professionals Update yüceltecek, statü kazandırabilecek ifade- ler tarafından gerçekleştirilecek ortak
2007. World Health Organisation, çalışmalar ile bu maddelerin ele alına-
International Association for Suicide ler kullanılmamalı; ardından tutulan yas
Prevention, Switzerland, 2017 cağını düşünüyoruz. Bireysel düzlemde
süreci ve keder vurgulanmalıdır.
7- Preventing Suicide A Resource for yapılan paylaşımların, kullanılan dilin,
General Physicans. World Health 12- Tamamlanmamış intihardan sonra sanılandan daha fazla oranda ikincil trav-
Organisation, Geneva, 2000
oluşabilecek beyin, ekstremite hasarla- matizasyonlara yol açabileciğinin altını
8- İntiharın Önlenmesi Birinci Basa- rı, kronik rahatsızlıkların vurgulanması çiziyor, meslektaşlarımızın bu hassasiyet
mak Sağlık Çalışanları için Kaynak,
World Health Organisation, Ankara caydırıcılık yönünden anlamlı olabilmek- ile mevcut olgulara yaklaşması gerektiğini
2015 tedir. hatırlatıyoruz.

40 hekim sözü KASIM - ARALIK 2019