Page 27 - Hekim Sözü (Sayı 9) Mayıs-Haziran 2020

DOSYA

hızlıca uygulamaya kondu. Ve sağlık en büyük risk ve tehlikeye sahip olan
sistemi, DB’nin özel katkı ve desteğiyle ASB ve ASM’lerin, dolayısıyla, burada
2011 yılı sonu itibariyle SRP’nin hedefle- görev yapan meslektaşlarımızın ve sağlık
Virüsün insanlara rini A’dan Z’ye hayata geçirecek biçimde emekçilerinin görmezden gelinerek “ka-
geçmesini ve zoono- değiştirilmiş oldu. Dolayısıyla, Türki- derlerine terk edilmesi” tümüyle yukarıda
ye’de de sağlık sistemi SRP kapsamında ana hatlarıyla belirttiğimiz sürecin bir
za neden olmasını düzenlendiği için iddia edildiği gibi, CO- sonucudur. Yoksa, Sağlık Bakanı ve/veya
sağlayan ise, doğa- VID-19 pandemisinde diğer ülkelerden yöneticilerin herhangi bir hatası ya da
farklı bir sonuç yaratabilme ayrıcalığına unutkanlığına bağlı değildir.
nın talanı, ülkeler sahip değil. Eğer bir farklılık saptanır ve
ve sınıflar arasında bunun nedeni aranacak olursa bunu daha Yaşam alanlarında birinci basamak sağlık
hizmetlerinin bölge ve nüfus tabanlı
eşitsizliklerin uçuru- çok sağlık emek-gücü ve tedavi proto- örgütlenmemiş olması, çevreye yönelik
kolleri ile doğrudan pandemi için alınan
ma dönüşmesi, iklim “önlemler” üzerinden sorgulamak uygun koruyucu sağlık hizmetlerinin kapsam

krizi, çalışma düze- olacaktır. dışında tutulması, hizmetin genel olarak
başvuranlara sunuluyor olması vb. özel-
ninin emekçiler adı- Ülkemizde pandemiyle ilgili düzenleme- likleri nedeniyle dünya genelinde hemen
ler yapılırken, aile sağlığı merkez (ASM)
na bozulması, sağlık ve birimlerinin (ASB) kişisel koruyucu hemen hiçbir ülke, ana gereksinimlerin
başında geliyor olmasına karşın, pande-
sisteminin krizi vb. ekipman planlamasının dışında tutulma- miyle mücadelede öncelikli rolü birinci
olarak sıralayabilece- sı, söz konusu birimlerde kamusal hizmet basamak sağlık hizmetleri üzerinden
sunuluyor olmasına karşın, bu birimlerin planlayamadı. Hastanelere yönelmek
ğimiz ara nedenler. Sağlık Bakanlığı tarafından işletme kabul zorunda kaldı. Güney Kore, Almanya
edilmesinden kaynaklanıyor. Yoğun ba- gibi bazı ülkelerde birinci basamak sağlık
kım ve acil servislerden sonra işçi sağlığı örgütlenmesi kapsamında yapılması gere-
birimleriyle birlikte, pandemiyle ilgili
kenler sağlık sistemi dışındaki uygulama-
larla gerçekleştirilmeye çalışılıyor. Birçok
ülkede hastaların ve ölümlerin görülme-
sinden ancak 3-4 ay sonra söz konusu
birimler değişik biçimlerde tahkim edile-
rek devreye sokulmaya çalışıldı. Bu süre
zarfında hem hizmeti sunanlar hem de
hizmeti kullanması gerekenler engellene-
bilecek birçok sorun yaşadılar. Hastalan-
dılar hatta yaşamlarını kaybettiler.
Salgının etkeni SARS-CoV-2. Ancak,
daha önce Malayan Pandolinlerinde (ara
konakçı) bulunan ve hastalık yapan bu
virüsün insanlara geçmesini ve zoonoza
neden olmasını sağlayan ise, doğa-
nın talanı, ülkeler ve sınıflar arasında
eşitsizliklerin uçuruma dönüşmesi, iklim
krizi, çalışma düzeninin emekçiler adına
bozulması, sağlık sisteminin krizi vb.
alt başlıklar olarak sıralayabileceğimiz
ara nedenler. Söz konusu ara nedenleri
ortaya çıkartan temel neden de diğer bir
deyişle, insanın insan, hayvanın hayvan,
bitkinin bitki vb. gibi yaşamasına engel
olan da neoliberal kapitalizm. Ve devam
ettiği sürece yaşamın krizi de devam
edecek. Yirmibirinci yüzyılın ilk on yılı
içinde başlayan pandemiler daha sık peri-
yodlarla ve daha da şiddetli olarak devam
edebilecek.
Ancak çözümü var. Umudumuz da…

MAYIS-HAZİRAN 2020 hekim sözü 25