Page 22 - Hekim Sözü (Sayı 21) Mayıs-Haziran 2022

DOSYA

Sendika nedir,

ne değildir?

Umar Karatepe *

Sendika ‘müşteri memnuniyeti’ benzeri ilkelerle çalışan, aidat karşılığı hizmet
sunan bir şirket değildir. Gerçek bir sınıf sendikası tüm üyelerin çeşitli düzeylerde

çalışmalara etkin bir biçimde katıldığı demokratik bir örgüttür.

endika nedir: “İşçilerin ortak çı- “İşçilerin…” asırlık süreçte, işçileştirmenin etkiledi-
karlarını ve haklarını savunarak, Evet sendika sadece ama sadece işçile- ği kitlelerin kapsamı, mal ve hizmetler,
Sçalışma ve yaşam koşullarını rin örgütlü olduğu bir sınıf örgütüdür. mal ve hizmetlerin üretim yöntemleri,
iyileştirmek için örgütledikleri ekono- Peki işçi nedir, kime denir. istihdam biçimleri değişmiş, en önem-
mik-demokratik örgütlerdir” lisi de ücretiyle geçinenlerin dünya
Sendikaların ilk ortaya çıktığı dönem- nüfusundaki payı dramatik ölçüde
“Sendika nedir” sorusuna verilen lere, İngiltere’deki sanayi devrimine ve artmış ; kısacası dünya değişirken işçi
1
bu en genel yanıt oldukça açıklayıcı bu devrim sürecindeki büyük işçileştir- sınıfının yapısı da değişmiştir.
gözükse de tanımın içindeki bazı me dalgasına karşı tepkilerden türeyen
kavramlardaki ufak değişikliklerle, hareketlerin 18’inci yüzyılda “sendi- Sendikaların bu değişimlere ne kadar
kavramlara yüklenen farklı anlamlar- kalaşmaya” evrilmesine bakılarak sen- uyum sağladıkları konusunu şimdilik
la, kavramlara dair farklı yorumlarla dikanın sadece ve sadece mavi yakalı bir kenara bırakarak şunu rahatlıkla
söyleyebiliriz: İşçi çalıştırmayan,
beraber “sendikal anlayış” da değişe- sanayi işçisine özgü bir örgütlenme kendi hesabına çalışmayan, işveren-
biliyor. modeli olduğu düşünülür.
den aldığı ücretle geçimini sağlayan
Şimdi yukarıdaki tanım üzerinden söz- Oysa bu ilk büyük işçileştirme dalga- (işveren vekilliği görevini sürdürenler
cük sözcük, adım adım ilerleyelim. sının üzerinden geçen en az bir buçuk hariç) tüm ücretli çalışanlar işçidir.
Türkiye’deki iş hukuku tarafından da
Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi büyük ölçüde (kamu çalışanları hariç)
*
20 hekim sözü mayIS-HAZİRAN 2022