Page 21 - Hekim Sözü Nisan-Haziran 2024

DOSYA

mak mümkün. Her mevsim bulunan leri) aracılığıyla doğrudan buluşturan ürününü paketleyecek, son halka olan
ve tüketilen bu sebze ve meyvelerin sistem, bu aracılı sisteme alternatiftir. tüketiciye ulaştıracak, katma değere de
besin değeri az. Mevsim dışı tüketilen Bu sisteme temaslı sistem de denmek- sahip olacak.
sebze ve meyvelere insan metaboliz- tedir. Çünkü tüketiciler tercihleriyle - Bu süreçte oluşan katma değerin yanı
ması ihtiyaç duymadığı, sağlığımıza ve bilgi paylaşımıyla üreticiyi yönlen- sıra aynı zamanda kendi ürettiğinin
bir yararı olmadığı gibi, üretim tarzı dirmekte, sağlıklı ürün için tüketici tüketeni olabilecek. SÖMÜRÜLME-
nedeniyle doğayı tahrip edici, ekolojik üretici ile sürekli temas halindedir. Bu YECEK!
dengeyi bozucu bir işlev görmektedir. yüzden tüketici, tüketici konumundan
Ve tabi ki ürün fiyatları tüketenler için çıkıp yarı üretici konuma yükselir. Ne - Ürün işleme aşamasının yarata-
el yakıcı, tüccar için cüzdan, şirketler yediğini, kimin, nerede ne koşulda cağı istihdamla iş olanağı sağlamış
için kasa şişirici oluyor! ve tarzda ürettiğini bildiği bir gıdayla olunacak. Kente akın büyük ölçüde
Evet, Türkiye’de sebze meyve fiyatları beslenir. yavaşlayacak.
yüksektir, bundan hep şikâyet de Üretici ve tüketici örgütleri (koope- - Aracısız sistemle üretim ve tüketim
edilir. Bu doğrudur da! Elbette bunun ratifleri) temaslı sistemi uygulaması; mesafesi kısalacak, küresel iklim deği-
pek çok nedeni var. Meyve sebzeyi örgütlü toplumun inşasına, Gıda şikliğine katkı konulmamış olunacak.
mevsiminde tüketme kültürümüzün Egemenliği’nin üretici ve tüketici Üretici ile tüketici arasında aracılar
değişmesinden- değiştirmemizden tarafından yeniden ele geçirilmesine/ kaldırıldığı zaman, zaman kaybı aza-
başka iki temel nedenden bahsedilebi- tesis edilmesine katkı koyacaktır. lacağından ürün kaybı düşecek. Ürün
lir. Bunlardan birincisi, birim alanda daha sağlıklı ve taze olacak.
verimliliği artırma çalışmalarının Üretici kooperatiflerinin kurulmasıyla - Kırsalda yaşayanların refah ve sosyal
yetersizliği, diğeri tedarik süreçlerinde üretici, ürettiğinin bugün olduğu gibi seviyesi yükselecek.
çok durak-uğrak olması. Başka bir de- 3. veya 4.cü aracıdan sonra tüketicisi
yişle aracıların fazlalığı tedarik zinciri durumuna düşmeyecektir. - Doğa tahrip olmayacak.
halkalarını artırmakta, bu da sebze Üretici ve tüketici kooperatiflerinin -Kentte yaşayanlar sağlıklı ürünle
meyve fiyatlarının yükselmesine neden kurulmasıyla; buluşacak, ucuz ürün tüketebilecek.
olmaktadır. Sizlere tedarik zincirini SÖMÜRÜLMEYECEK!
aktarmaya çalışayım. - Ürettiği ürününü ilk halinde elin-
den çıkarmayacak, işleyecek, işlediği Evet. Yemek Politik Bir Tercihtir!
Yaş sebze meyve üretiminde zincirin
son alıcısı tüketiciye gelene kadar
birçok halka var. Bunlar; üretici>hal
dışı tüccarlar>toptancı halinde faali-
yet gösteren komisyoncu tüccarlar>
sevkiyatçılar ve perakendecilerdir. Son
halkada tüketici yer almaktadır.
Bu durum sakıncalı mı?
Evet. Peki neden?

Yaş meyve-sebze temini, taşınması,
muhafaza edilmesi, ambalajlanması ve
tasniflenmesi gibi işlerin çoğunluğunu
aracılar yerine getirmektedir.

Peki bunun sakıncası nedir?
- İlk evvela bu sitem üreticiyi aracıya
bağımlı kılmaktadır.

- Pazarlama kanallarının yani zincirin
uzamasına neden olmaktadır.

- Zincirin her halkasında eklenen aracı
kârı maliyeti arttırmaktadır.
- Hallerde alınan rüsumlar ve her hal-
kada devletin aldığı vergilerle birlikte
fiyat yüksel(til)mektedir
ÇÖZÜM
Her türlü aracıyı aradan çıkaran, üre-
tici ile tüketiciyi örgütleri (kooperatif-

NİSAN-HAZİRAN 2024 hekim sözü 19