Page 38 - Hekim Sözü Sayı: 1

GÜNCEL SAĞLIK

toparlayıcı bilgiler olan bu raporu Raporun amacı; ilaç üretim aşamalarını
özetlemeye çalıştık. Gerekli gördüğümüz mercek altına almak, var olan biyomedi-
2030 yılında yeni yerlerde okuyucunun konuyu daha rahat kal AR-GE sisteminin ve ilaç ulaşılabi-
anlamasını sağlamak üzere eklemelerde lirliğinin gözden geçirilmesini sağlamak
tanı alan kanser
bulunduk. olarak tanımlanıyor. Ancak ilaçların
hastası sayısının 21,6 gerçek maliyetleri, araştırma masrafları
milyona ulaşacağı No Es Sano; İspanya merkezli, ila- ve patentlerle ilgili pek çok bilginin gizli
tutuluyor olması raporun hem kısıtlılığını
tahmin edilmek- ca ulaşımın temel, evrensel bir insan
hakkı olduğundan yola çıkan bir örgüt. oluşturuyor hem de raporu hazırlayanlar-
te iken 2035’te 14 “Hükümetlerin, siyasi partilerin ve diğer ca başlı başına bir eleştiri konusu olarak
milyon kişinin kan- kurumların, tıbbi inovasyon (ilaç ve tıbbi görülüyor. Raporun bir diğer kısıtlığı ise;
kanserle alakalı, önleme, ilaç dışı teda-
ser ilişkili nedenlerle ürün geliştirme modellerinde değişikliğe viler, palyatif bakım, psikososyal destek
gideceklerini taahhüt etmelerini” talep
öleceği düşünülüyor. ediyor ve bunun için toplumsal basınç gibi süreçlerin raporun dışında tutulmuş

oluşturmaya çalışıyor.** Bu bağlamda 3 olması.
başlıkta topladıkları taleplerini bir mani-
festoyla ilan etmiş durumdalar: Kanser sorunu

• İlk olarak; tüm çalışmalar için şeffaflık, Kanser hem hastalar hem de yakınla-
iyi yönetim, hesap verilebilirlik. rında tanı konulduğu andan itibaren
ciddi bir endişe oluşturmaya başlıyor
ve ilk günden itibaren bir mücadele
• İkincisi; sağlık alanında devletin destek
verdiği, kamu kaynaklarını aktardığı, tüm gerektiriyor. Kanserle ilgili istatistiklere
AR-GE çalışmalarında kamu yararı kriteri kısaca bakacak olursak; 2012 yılında tüm
aranması. dünyada 14,1 milyon kişiye yeni kanser
tanısı konuyor ve aynı yıl 8,2 milyon kişi
kanser ile ilişkili hastalıklardan yaşamını
• Üçüncüsü; patent ve diğer mülki ayrıca- yitiriyor. Bunların yarısından fazlası (4,3
lıklara bağımlı olmayan, sağlık sigortala- milyon) “erken ölüm” (yani; toplumda
rınca karşılanan, güvenilir, satın alınabi- beklenen ortalama ölüm yaşından önce
lir, yüksek kaliteli ilaca erişimi sağlayacak gerçekleşen ölüm) olarak tanımlanıyor.
alternatif yeni ürün gelişim modellerini
araştırmak.
2030 yılında yeni tanı alan kanser hastası
sayısının 21.6 milyona ulaşacağı tahmin
Kanser ilaçlarına dönük hazırlanan rapo-
edilmekte iken 2035’te 14 milyon kişinin
run işaret ettiği verilere beraber bakalım. kanser ilişkili nedenlerle öleceği düşünü-
lüyor.
Kanser ilaçları: Yüksek fiyatlar ve
adaletsizlik En sık kanser kadınlar için meme, erkek-
ler için prostat kanseri iken; en çok ölüm
İlaç fiyatlarının her geçen yıl katlanarak akciğer kanseri kaynaklı görülüyor. Kan-
artması ve patent uygulamasının bera- serin kendisi bulaşıcı bir hastalık olmasa
berinde getirdiği tekelleşme sorunları, da viral enfeksiyon kaynaklı (HPV, HCV
günümüzde ilaçların araştırma ve üretim v.b.) kanserler düşük-orta gelirli ülkelerde
süreçlerinin daha sık sorgulanmasına ve ölümlerin %20’sinden sorumlu tutuluyor.
eleştirilmesine yol açtı.
Her yıl gerçekleşen kanser kaynaklı
Onkoloji piyasası ise oldukça uç örnekle- yaklaşık 100.000 çocuk ölümünün, büyük
rin yaşandığı bir alan olması nedeniyle, çoğunluğu düşük orta gelirli ülkelerde
incelendiğinde sorunun boyutlarının gerçekleşiyor. Buna gerekçe olarak; bu
daha net anlaşıldığı bir alan olarak öne ülkelerin sağlık yapılanmalarının yetersiz-
çıkıyor. liği nedeniyle hastaların tanı almasında

*It’s Not Healthy/Bu Sağlıklı Değil
**Okuyucuyu yazıdan soğutmak pahasına; kurumun George Soros’un Açık Toplum Vakfı tarafından desteklendiği şerhini koymayı da bir borç biliriz.

36 hekim sözü OCAK - ŞUBAT 2019