Page 35 - Hekim Sözü Sayı: 1

ETİK

“Deontoloji kalmadı…”

M. Murat Civaner
Uludağ Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Başkanı

Hekimlik kimliğini doktorluğa, hasta tedavi eden teknisyene

dönüştürmeye başlayan bu süreç, meslek ahlakını, meslektaşların
birbirleriyle ve hastalarla olan ilişkilerini de değişmeye zorluyor

iderek daha sık işitiyoruz; özellikle deneyimli
hekimler bundan yakınıyor: “Deontoloji kal-
G madı…” Deontoloji’den kasıt, meslektaşların
Aslında epey uzun fakat birbirine göstermesi gereken saygı çoğu kez. Saygının
aynı zamanda nasıl tezahürü ise genellikle iki biçimde olmalı: Meslektaşlar
olduğunu anlamadığımız bir hızda birbirlerini “başka”larına (toplumun diğer üyelerine,
hekimliğe anlamını veren birçok şey hastalara, politikacılara vs) karşı koruyup kollamalı, bir
değişti. Hekimlik pratiğini belirleyen, de kadim bir zanaatın uygulayıcıları olarak birbirlerin-
sağlık alanının “dışıyla” olduğu kadar den ücret almamalı. Hekimlik meslek ahlakı kurallarını
“içiyle” bağını da tesis eden etmenler düzenleyen 1960 tarihli Tıbbi Deontoloji Nizamname-
farklılaştı. Ülkenin toplumsal zemini, si’nde de bu anlayışa paralel düzenlemeler bulunduğu-
kurumsal örgüsü nitelik değiştirirken nu görüyoruz:
hekimlik ve sağlık alanının bundan
muaf kalması beklenemezdi kuş- “Madde 32 - Tabip ve diş tabibinin, kendi meslektaşları
kusuz. Fakat irademiz ve katkımız ile bunların bakmakla mükellef oldukları usul ve füruu-
dışında gelişen bu sürecin somut nun ve karı veya kocalarının muayene ve tedavileri için
sonuçlarından biri de hekimlik değer- ücret almaması uygundur. Bu hallerde, zaruri masrafla-
lerinde bir tür çözülme, aşınma oldu. rını istiyebilir.
Bunu çözümlememiz, tartışmamız,
anlamamız gerektiğini düşünüyoruz. Madde 37 - Tabip ve diş tabipleri, kendi aralarında iyi
meslektaşlık münasebetlerini idame ettirmeli ve manevi
Anlayalım ki üstesinden gelebilelim.
Dr. Murat Civaner’in daha önce bakımdan birbirine yardım etmelidirler. Meslekle ilgili
başka bir mecrada yayınlanmış bu ya- anlaşmazlıklarını, evvela kendi aralarında halletmeğe
çalışmalı ve bunda muvaffak olamadıkları takdirde men-
zısının bu tartışmayı başlatan bir işlev sup oldukları tabip odalarına haber vermelidirler.
görmesini umuyoruz. Deontolojiyi
yıpratan bir erozyon yaşandığı konu- Madde 38 - Tabip ve diş tabibi, meslektaşlarını zem-
sunda hemfikir miyiz? Bu aşınmayı medemiyeceği gibi onları küçük düşürecek diğer tavır ve
nasıl aşarız? Bu aşınma nasıl aşılır?
hareketlerde de bulunamaz. Tabip ve diş tabibi, herhangi
bir şahsın haysiyet kırıcı hücumlarına karşı meslektaşla-
Özellikle çözüme işaret eden rını korur.
yanıtlarınızı bekliyoruz.

*Prof. Dr., Uludağ Üniversitesi Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı Başkanı

OCAK - ŞUBAT 2019 hekim sözü 33