Page 36 - Hekim Sözü Sayı: 2

HUKUK

6/2. maddesinde yer alan “masumiyet desteklenmediği sürece, bu örgütün ya
karinesi” açıkça ihlal edilmektedir. Oysa da başka bir örgütün üyesi
“masumiyet karinesi” hukuk devleti- olduğunu veya yasadışı
Ceza sorumlulu- nin temel yapı taşlarından biri olarak siyasi, yıkıcı, bölücü ide-
öngörülmüş ve güvenceye bağlamıştır. Bu olojik görüş veya
ğunun şahsiliği karine uyarınca hiç kimse, hakkında yargı eylem içinde
hukukunun temel organlarınca verilmiş ve kesinleşmiş bir olduğunu
mahkûmiyet hükmü bulunmadıkça suçlu kanıtlayan
ilkelerinden biridir. kabul edilemez, yaptırıma tabi tutulamaz. hukuken
Kimsenin başkasının Ne var ki haklarında kesinleşmiş ceza geçerli
fiilinden sorumlu tu- veya mahkûmiyet kararı olmadığı halde, bir belge
şüpheli istihbarat bilgilerine dayanılarak olarak
tulmamasıdır. Ancak kişiler hakkında son derece ciddi yaptı- kabulü-
dava dosyalarındaki rımlar uygulanmaktadır. Üstelik atamaları ne olanak
yapılmayan kişilerin büyük çoğunluğu bulunmadığı
“istihbari bilgi” not- hakkında değil mahkûmiyet kararı, her- gibi, bu sebeple
larının pek çoğunda hangi bir ceza soruşturması dahi bulun- hakkında ya-
mamaktadır. pılmış bir işlem
hekimlerin anne-ba- ya da açılmış
Kişiler üzerinde son derece ağır sonuçlar bir kamu davası
balarına, kardeşleri- yaratan bu ve benzeri işlemler, Danıştay sonucunda verilmiş
ne ilişkin isnatlar yer tarafından da “masumiyet karinesi”nin bir mahkumiyet kararı
ihlali olarak değerlendirildiği halde, da olmaması karşısında,
almaktadır. uygulama aynen devam etmektedir. davacının anılan göreve
Nitekim Danıştay İdari Dava Daireleri atanmasında şahsı açısın-
Kurulu, 06.02.2017 tarih ve 2014/2390 E., dan bir engel bulunmadığı
2017/346 K. sayılı kararında, Jandarma sonucuna varılmıştır.”
Genel Komutanlığı’na memur olarak ata-
ması yapılmayan davacıyla ilgili olarak; Yine Danıştay 12. Dairesi, 02.07.2015
tarih ve 2015/1008 E., 2015/4473 K. sayılı
“…olayda, yapılan güvenlik soruşturması kararında da, hakkında beraat kararı
kapsamında elde edilen ve davacının … verilen davacının memuriyete girmesinde
terör örgütü ile iltisaklı olduğuna ilişkin hukuki bir engel olmadığını belirtmiştir.
istihbari nitelikte bilginin, somut bilgi Buna göre;
ve belgelerle desteklenmediği sürece, bu
örgütün veya başka bir örgütün üyesi “Masumiyet karinesi, kişinin suç işle-
olduğunu veya yasadışı siyasi, yıkı- diğine dair kesinleşmiş bir yargı kararı
cı, bölücü ideolojik görüş veya eylem olmadan suçlu olarak kabul edilmemesini
içerisinde olduğunu kanıtlayan hukuken güvence altına alır. Bu güvencenin bir
geçerli bir belge olarak kabulüne olanak görünümü olarak hiç kimse, suçluluğu
hükmen sabit oluncaya kadar yargılama
bulunmadığı gibi, bu nedenle hakkında makamları ve kamu otoriteleri tarafından
yapılmış bir işlem ya da açılmış bir kamu suçlu olarak nitelendirilemez ve suçlu
davası sonucunda verilmiş bir mahkumi- muamelesine tabi tutulamaz.”
yet kararı da bulunmadığından, davacının
anılan göreve atanmasında şahsı açısın- Ayrıca, Avrupa İnsan Hakları Mahke-
dan bir engel bulunmadığı sonucuna mesi’nin 21.01.2014 tarihli “İhsan Ay/
ulaşılmıştır.” diyerek, işlemin hukuka Türkiye” kararında da önemli kriterler
aykırı olduğunu saptamıştır. Danıştay 12. vurgulanmıştır. Kararda, Diyarbakır’da
Dairesi de 16.09.2015 tarih ve 2015/440 bir dershanede sözleşmeli olarak çalış-
E., 2015/4835 K. sayılı kararında, ataması maya başlayan başvurucunun, Valilik
yapılmayan kişinin davasını reddeden tarafından hakkında yürütülen güvenlik
mahkeme kararını bozmuştur. Kararın soruşturması ileri sürülerek sözleşmesinin
gerekçesinde şöyle demiştir; yenilenmemesine ilişkin işleme yönelik
olarak, Avrupa İnsan Hakları Sözleş-
“…yapılan güvenlik soruşturması kapsa- mesi’nin “özel ve aile hayatına saygı
mında elde edilen ve davacının 2008-2009 hakkı”nı düzenleyen 8. maddesinin ve
yılları arasında … Üniversitesinde öğrenci “adil yargılanma hakkı”nı düzenleyen 6.
iken, bölücü terör örgütü görüşleri doğrul- maddesinin 1. fıkrasının ihlal edildiğine
tusunda faaliyet gösteren oluşumun sem- karar verilmiştir.
patizanı olarak tanındığına dair istihbari
nitelikte bilginin, somut bilgi ve belgelerle “Masumiyet karinesi” kadar önemli bir

34 hekim sözü MART - NİSAN 2019