Page 43 - Hekim Sözü Sayı: 2

röportaj

kadar ya da şüpheler göz ardı edileme- min de çok kolay olması. Piyasada satılan
yecek bir noktaya gelene kadar sağlık ve çocukların severek tükettiği abur
konusunda norm oluşturan kurumların cubur olarak nitelenen ve şeker dışında
bir aksiyona geçmesi olanaklı olmuyor. neredeyse hiçbir şey içermeyen yiyecek
Sağlık konusunda otorite olan kurumların ve içeceklerin etiket bilgileri üzerinden
bakış açısı ve önerileri çok sorunlu. Bu yapılacak basit bir inceleme bile bu ürün-
kurumlar meselelerin kök nedenlerine lerin her birinin ortalama 300-400 kalori
değinmeden ya da o nedenleri çözecek içerdiğini gösterecektir. Piyasada fiyatı
adımlar atmadan tali konularla uğraş- 0,5 ile 3 TL arasında değişen tahminimce
makta çok mahirler. Örneğin çocuklarda üç bin çeşit ürün var böyle. Örneğin gün-
en önemli sağlık sorunlarından biri olan lük kalori ihtiyacı 2000 olan okul çağında
obezitenin çevredeki obez yapıcı toksik bir çocuk piyasada her yerde satılan bu
kimyasallarla ilgisi ya da çocukların gün- ürünlerden birini yediğinde aldığı 300
delik hayatta kolayca erişebildiği ucuz, kaloriyi harcamak için ise en az bir saat
besin içeriği boş binlerce yiyecek içecekle yürümesi gerekiyor. Sadece bu basit ör-
çevrili bir hayatın içinde yaşıyor olmaları nek bile obeziteyi
hiç mesele yapılmıyor. Ülkemizde Tarım önlemek için az
Bakanlığı’nın obez yapıcı kimyasalların yiyin, bilinçli
gıdalara bulaşmasını engellemeye yönelik beslenin ve çok
tek bir çalışması yok. Sağlık Bakanlığı’nın hareket edin öne-
ve Milli Eğitim Bakanlığı’nın çocukluk risinin ne kadar
çağı obezitesi sorunu ile mücadele etme- gerçekdışı oldu-
ye yönelik programlarına bakıldığında ğunu sergilemeye
meselenin “çocukların bilinçsiz beslen- yeter. Açıkça fark
meleri ve hareketsiz bir yaşama mahkûm edilebileceği üzere
olmaları” şeklinde özetleyebileceğim bir temel mesele
anlayışla ele alındığını göreceksiniz. Oysa obeziteye yol açan
bunun çok yetersiz bir bakış açısı olduğu ürünlerin üretil-
aşikârdır. mesini engellemek
ya da bu ürünlere
besite günümüzde giderek artan çocukların erişimi-
O bir sağlık tehlikesi olmasına karşın ni sınırlamaktır.
Dünya Sağlık Örgütünün istatistiklerine
göre dünyada 842 milyon insanın yeterli öportajımı-
besine ulaşamıyor. Bu bağlamda çocukluk R zın ikinci
çağı obezitesi önlenebilir bir halk sağlığı bölümünü de size
sorunu mudur? yöneltilen “Ya-
saklanan bilgileri
Obezite kesinlikle önlenebilir. Ama bu temin etme”,
konuyu gerçekten mesele yapan bir siya- “Yasaklanan bil-
sal irade gerekiyor. Ama öncelikle şunu gileri açıklama” ve
belirtmeliyim. Obezite sorunu tekil bir “Göreve ilişkin sır-
sağlık sorunu değil. Beslenme konusunda rın açıklanması”
kendine yeterliliği esas alan küçük köylü gibi suçlamalarla
tarımının dünyanın her yerinde gerile- hakkınızda açılmış
mesi; endüstriyel hayvancılığın yol açtığı bir dava sürüyor.
kimyasal kirlilik; ormansızlaşma; modern Bu suçlamalar hakkında ne söylemek
tarım tekniklerinin yol açtığı toprak istersiniz?
kaybı; kırsal alanların, deniz ve okya-
nuslardaki yaban hayatın tahribi; balık Bu suçlamaları reddediyorum. Gıdalar
türlerinin neslinin tükenmesi gibi kapita- ve sularla ilgili çalışmaların içindeydim.
list sistemin yol açtığı pek çok olumsuz Bilimsel bilgilerin oluşturulmasında asli
göstergeden biri. Yaşadığımız sorunları rol oynayan kişilerden biriydim. Sağ-
doğallaştırma sakıncası içeren bir dille lık Bakanlığı’nın araştırma sonuçlarını
ifade etmek gerekirse: Obezite içinde gizlediğine inanıyordum ve bu nedenle
olduğumuz sağlıksız durumun semptom- de elimde mevcut ve doğrulundan emin
larından biridir. Obezite dünya genelinde olduğum bilgileri de açıkladım. Sağlık
-zengin ya da fakir ülke fark etmiyor- en Bakanlığı bana yönelttiği suçlamalar ile
çok çocukları etkiliyor. En önemli nedeni yaptığı araştırmanın sonuçlarını gizle-
ise besin içeriği zayıf, bol şekerli ve ucuz diğini, elde edilen bilgileri de sır olarak
besinlerin yaygınlığı ve bu besinlere erişi- gördüğünü teyit etmiş oldu. Ama bu ka-

MART - NİSAN 2019 hekim sözü 41