Page 46 - Hekim Sözü Sayı: 2

kent

Kentleşen şantiyeler,

şantiyeleşen kentler

Gürkan Emre Gürcanlı

Ölümler ve yaralanmalar. Neredeyse kentlerimizde bir savaş yaşanıyor,
hemen yanı başımızda. Üstelik ne zaman geleceği belli değil. Kim düşman

kim dost hiç belli değil…

üşünün 30 binden fazla yılında kentlerimizde doğrudan kamu rı”, “kente karşı işlenen suçlar” gibi
kişinin çalıştığı bir şantiye; hizmeti verilirken 274 kişinin yaşamını kavramlarla tanımlanan ve asıl olarak
D 3. Havalimanı. Düşünün yitirdiği, bunların 95’inin iş makinası, kent yaşamını tahrip eden, kente ait
şantiyeye dönmüş bir semt, Fikirtepe. çöp kamyonu, itfaiye araca, yol bakım olan kültürel, tarihi ve doğal zengin-
Daha onlarca örnek sayılabilir, bunlar ve temizleme araçları gibi, beledi- liklerin olumsuz yapısal değişikliklere
ilk aklıma gelenler. Şantiyeler kentle- yelere, Karayolları Genel Müdürlü- uğramasına yol açan, kamu yararını
şiyor, kentler şantiyeleşiyor. Berabe- ğü’ne Emniyet Genel Müdürlüğü’ne, gözetmeyen her türlü eylem bu kap-
rinde daha fazla sağlık ve güvenlik DSİ’ye… ait araçlardan kaynaklandığı samda tanımlanmaktadır.
riskleri bizi bekliyor. Daha önce duy- görülüyor. Birkaç belediye dışında ise “Kent suçunun” yalnızca TCK kap-
madığımız veya çok az duyduğumuz asbest konusu hala üzerinde durulan samında ele alınması yeterli değildir.
kavramlar, ifadeler karşımıza çıkıyor bir konu haline gelmemiş durumda ve İmar, Belediye, Kıyı, Orman, Boğa-
“kent suçu”, “hafriyat kamyonu 20 yıl sonrasını düşünmek bile kor- ziçi, Çevre Kanunu gibi birçok yasal
terörü”, “katil beton mikserleri”, “yeni kunç. Peki, tüm bunlara ne diyebiliriz? düzenlemede bu suçun kent ile dolaylı
Çernobil asbest”… Gürültü, toz, koku, Uygun tanım “kent suçu” olabilir ve ya da doğrudan bağlantısını gösteren
titreşim, zararlı maddeler, kimyasal- oradan hareket edebiliriz. düzenlemeler bulunmaktadır. Öte
lar, trafik… Ölümler ve yaralanmalar. Bu alanda mücadele yürüten Toplum- yandan kent suçunun yalnızca yasalar
Neredeyse kentlerimizde bir savaş cu Mühendisler ve Mimarlar Meclisi, çerçevesinde ele alınmasının mevcut
yaşanıyor, hemen yanı başımızda. bundan iki yıl önce kent suçlarıyla yasal düzenlemelerin bir dizi gayri
Üstelik ne zaman geleceği belli değil. mücadele kararı aldığında ortaya önce- meşru özelliği bulunmasından ötürü
Kim düşman kim dost hiç belli değil… likle bir tanım koymaya çalışmıştı: sınırları olduğu da bir gerçekliktir.
Düşünün, inşaat sektörü daraldı deni- “KENT SUÇU NEDİR? Kentlerimizin ve doğal yaşamımızın
len 2018 yılında, 2017’ye oranla haf- Suç, hukuki bir kavram olarak kent ile bir parçası olan ekosistemde, kalıcı
riyat kamyonu ve beton mikserinden ilişkilendirildiğinde çeşitli alt başlıklar- yıkımlara yol açan uygulamaların ülke-
dolayı ölümler %80 oranında artmış. da incelenebilir. Suç eyleminin, genel mizde sayısız örneği bulunmaktadır.
253 kişi, evet abartmıyoruz, 253 kişi olarak Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) Kente karşı işlenen suçlar ya da genel
beton mikseri ve hafriyat kamyonları tanımlanan biçimiyle kent ile ilişkilen- tanımıyla kent suçları, çeşitli eylem-
yüzünden ölmüş, 943 kişi de yaralan- dirilmesine sayısız örnek verilebilecek ler sonucunda zarar gören kentler ve
mış (Şule İdil Dere Türkiye Hafriyat olsa da ceza yasaları kent suçunu toplum ile kente zarar veren tarafların
Kamyonu-Beton Mikseri Can Kaybı tanımlamaktan uzaktır. etkileşiminde ortaya çıkan bir suçtur.
Raporu, 2018). Yine aynı raporda 2018 Uzun yıllardır ülkemizde “kent suçla- Bu suçun tanımı, tarafları ve sorumlu-
larının yukarıda anılan şekilde yalnız-
* Doç. Dr., İTÜ İnşaat Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü ca ülkemiz yasal mevzuatı kapsamında

44 hekim sözü MART - NİSAN 2019