Page 42 - Hekim Sözü Sayı: 2

röportaj

Bülent Şık ile

sağlıklı beslenme üzerine

Röportaj: İsmail Gönen

Dr. Bülent Şık ile sağlıklı beslenme, “Çocuklar zehirlenmesin!”,
“Yiyip içtiklerimiz ne kadar güvenli?”, diyerek, yürüttüğü çalışmalar ve

“Mutfaktaki Kimyacı” kitabı hakkında konuştuk.

u ay sağlık ve yaşam bölümün- Bu meseleyi ele alarak bakmamız
de Dr. Bülent Şık ile Sağlıklı alırken bakış gerekiyor.
B Beslenme üzerine ayırdık. açımızı de-
“Çocuklar zehirlenmesin!” diyerek, ğiştirmek de ilelerde
bugüne kadar yürütmüş olduğunuz şart. Mese- A yaygın
çalışmalarınızla ve yazmış olduğunuz lenin odak karşılaştığı-
“Mutfaktaki Kimyacı” kitabı hakkında noktasına mız endişenin
bizimle röportaj yapmayı kabul ettiği- almamız aksine, bütün
niz için öncelikle teşekkür ederim. gereken gıda çalışmalar aşı-
anne sütüdür. ların otizme sebep
lk sorum, bebek beslenmesinde ilk 6 Bence en sağ- olmadığı gösteriyor.
İ ay anne sütünden sonra verilebilecek lıklı çözüm, anne Ancak otizm insi-
en önemli olarak besin formül mama- sütü ile beslenmenin dansında son yıllarda bir
ları ailelere bunu öneriyoruz. Sizce bu önemli olduğu yaşamın ilk artış var. Çocuk gelişimini tehdit
doğru mu? Bebek mamaları anne sütü 2 yılında anne sütü-bebek ilişkisini eden bir etmen mi söz konusu? Neden
olmadığı zaman verilebilecek ürünler sürdürmeye yönelik her türlü desteğin besinlerle veya çevresel yollarla alınan
midir? Taşıdıkları riskler var mı? alınmasını sağlayacak yasal mevzu- toksik kimyasal maddeler olabilir mi?
atın oluşturulmasını talep etmek ve
Anne sütü yoksa elimizde bebek sütü uygulanmasını sağlamaktır. Örneğin,
olarak nitelenen, yapısı anne sütüne Çevre sağlığı ile çocuk sağlığı bir-
benzetilmiş sütleri vermekten başka anne, baba ve çocuk ilişkisinin en çok birine yapışıktır. Toksik kimyasal
bir alternatif şimdilik yok. Uygun zarar gördüğü yer işyerleridir. Yasal maddelerin beslenme ve solunum
mevzuatımız çalışan sayısı 150’den
koşullarda üretilmişse ve içerik açısın- fazla olan işyerlerinde ebeveyn çocuk yoluyla alınmasının çeşitli hastalıklara
dan mevzuatta belirtilen hükümlere ilişkisini sağlıklı kılmak için kreş yol açtığını dile getiren çok büyük bir
uygunsa bebek sütü vermenin bilinen oluşturulmasını zorunlu kılıyor. Ama bilimsel literatür var. Çocuklar çevre
bir zararı yok. Bebek sütü ya da de- uygulamada bunun örneği yok dene- kirliliğinin olumsuz etkilerine yetişkin-
vam maması üretiminde kullanılacak cek kadar azdır. Özel sektör bir yana, lerden daha duyarlı ve yaş küçüldükçe
sütlerin yüksek sıcaklıklarda işlenme- kamu kurumlarındaki 0-6 yaş çocuk- bu duyarlılık artıyor. Toksik kimya-
sinden ötürü sütte bulunan indirgen lara yönelik kreş sayısı 2004’de 419 salların vücutta metabolize edilmesi,
şekerlerin, proteinlerde bulunan ami- iken, şimdilerde 118’e düştü. Konuya atılması, hormonal sistem veya organ
no asitlerle reaksiyona girmesi sonucu sadece bebek sütleri veya mamalar gelişimi üzerindeki etkileri çocuklarda
ortaya çıkan bazı ürünlerin bebeklerde üzerinden değil çalışanların hakları, yetişkinlerden daha farklı olabiliyor.
insülin hormonu, böbreklerin çalışma- Örneğin, çevreyi kirletici kimyasallar
sı, bazı minerallerin emilimi ve alerji bebeklerin anne sütü ile beslenmesi- ile çocukluk çağında ortaya çıkan
açısından olumsuz etkileri olup, olma- nin önemli olduğu ilk iki yılda kadın- obezite sorunu, büyüme ve gelişme
dığını tespit etmeye yönelik çalışmalar ların çalışma hayatında yaşadıkları sorunları arasında bağlantı olduğu
var. Ancak bu çalışmalardan elde zorluklar; bu zorlukların aşılmasını çok sayıda çalışmada dile getiriliyor.
edilen sonuçlar olumsuz bir duruma sağlayacak yasal mevzuatların neden Ama biliyorsunuz aradaki nedensel
işaret etmiyor. oluşturulmadığı gibi soruları esas bağlantı kesin olarak ispatlanana

40 hekim sözü MART - NİSAN 2019