Page 34 - Hekim Sözü Sayı: 3
P. 34
GÜNCEL SAĞLIK
Yeni ve yeniden çıkan
enfeksiyonlar
Figen Demir *
Dünya sağlık Örgütünün son verilerine göre, yeni çıkan enfeksiyon
hastalıklarının büyük çoğunluğunu zoonoz hastalıklar oluşturmaktadır.
Bu hastalıkları ‘Tek sağlık’ yaklaşımıyla ele almak gerekir...
900`lu yılların başında dünyadaki karşı artan direnç sorunu, su kaynak- çıkan bulaşıcı hastalıklara, insan,
ölümlerin %50’den fazlası enfeksi- larının azalması/kirlenmesi, nüfusun hayvan ve çevre ilişkilerinin toplum
1yonlara bağlıydı. Antibiyotiklerin artması uzun süredir görülmeyen en- sağlığı üzerindeki etkilerine odaklanan
kullanıma girmesi, hijyen koşullarının feksiyonların tekrar ortaya çıkmasına bir yaklaşım. Türk Tabipleri Birliği ve
iyileşmesi, güvenli gıda ve su tüke- ya da yeni enfeksiyonların görülmesi- Türk Veteriner Hekimleri Birliği, 2009
timinin artması, aşı ile önlenebilir ne neden olmaktadır. yılında ortaya çıkan yeni zoonotik
hastalıklarda bağışıklama oranlarının hastalıkların insan, hayvan ve çevre
artması enfeksiyon hastalıklarının gö- Dünya Sağlık Örgütünün son veri- sağlığı üzerine olumsuz etkilerine
rülme sıklıklarının azalmasında önemli lerine göre, yeni çıkan enfeksiyon yönelik olarak oluşturulan “Tek Dün-
etkenler olarak sayılabilir. hastalıklarının büyük çoğunluğunu ya Tek Sağlık” konusunda ortak bir
zoonoz hastalıklar oluşturmaktadır. Bu deklarasyon yayımlamıştır.
Bununla birlikte; enfeksiyonlara karşı hastalıkları ‘Tek Sağlık’ yaklaşımıyla
ilginin azalması, anti-mikrobiklere ele almak gerek. Tek Sağlık, ortaya Ticaret ve turizm nedeniyle enfeksi-
Tablo 1: 2018 yılında dünyada gerçekleşen salgınların dağılımı
Hastalık Yer
Ortadoğu solunum sendromu Korona Suudi Arabistan, Güney Kore, Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik
Virüsü (MERS- COV) Krallığı, Birleşik Arap Emirlikleri, Umman, Malezya
Dolaşımda olan aşı kaynaklı Poliovirus Nijer, Nijerya, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Somali
tip 2,
Ebola Virüs Hastalığı Demokratik Kongo Cumhuriyeti
Chikungunya Sudan, Kenya
Nijer, Zimbabve, Cezayir, Kamerun, Somali, Demokratik Kongo Cumhuriyeti,
Kolera
Mozambik, Tanzanya, Zambiya, Kenya
Maymun Çiçek Hastalığı (Monkeypox) Nijerya, Kamerun
Sarıhumma Kongo Cumhuriyeti, Fransız Guyanası, Brezilya, Nijerya
Avian Influenza A (H7N9) (Kuş gribi) Cin
Nipah Virüsü Hastalığı Hindistan
Aşı Kaynaklı Polio Virüsü Papua Yeni Gine
Dengue Humması Tayland, Fransa
Kızamık Japonya, Brezilya
Rift Vadisi Ateşi Kenya, Gambiya
* Doç. Dr., Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi, Acıbadem Üniversitesi
32 hekim sözü MAYIS-HAZİRAN 2019