Page 36 - Hekim Sözü - (Sayı 28) Temmuz-Eylül 2024

HUKUK

kını kullanmaları, yani Anayasa’nın Yönetmeliğin dayanağı olan 209 mesinin yapılmamasında herhangi bir
50. maddesi ile düzenlenen dinlenme sayılı Kanun’da da, disiplin cezasının kamu yararı olmadığı gibi, bu kuralın
hakkından feragat etmeleri gerekmek- taban ek ödemesinin kesilmesine yol uygulanması sağlık çalışanlarının gelir-
tedir. açacağına yönelik düzenlemeleri yer lerinin büyük bir kısmından mahrum
almakta ise de, bu düzenlemeler Ana- bırakılmaları sebebiyle motivasyonu
Sağlık hizmeti sunumunda hatanın yasa’ya aykırıdır.
sonuçlarının son derece ağır olduğu düşürecek, sağlık hizmetinin niteliği
gözetildiğinde, dinlenme hakkının kı- Nitekim Anayasa’nın 128. madde- de olumsuz etkilenecektir.
sıtlanmasının kamu yararı ve hizmetin sinin 2. fıkrasında “Memurların ve Yanı sıra ek ödeme yapılırken per-
gereğine uygunluğundan söz etmek diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, sonelin disiplin durumunun dikkate
mümkün bulunmamaktadır. Böyle bir atanmaları, görev ve yetkileri, hakları alınmasının zaten farklı bir disiplin
alanda, yoğun emek ve mesai ile çalı- ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri cezasına çarptırılan kişi bakımından
şan hekimlerin dinlenmelerini teşvik ve diğer özlük işleri kanunla düzen- aynı fiilden dolayı yeniden yargılan-
etmek gerekirken, aksi yönde düzen- lenir. Ancak, malî ve sosyal haklara mama veya cezalandırılmama ilkesini
leme yapılması, hem çalışanların hem ilişkin toplu sözleşme hükümleri ihlal edeceği, disiplin cezalarının var-
de sağlık hizmeti verilenlerin haklarını saklıdır.” denilmek suretiyle memur-
ihlal etmektedir. lar ve diğer kamu görevlileri, özlük lığı hâlinde bunların kesinleşmesinin
hakları bakımından yasal güvenceye beklenmesinin öngörülmediği, disiplin
Disiplin cezası alan hekimlerin kavuşturulmuştur. Memurlar ve diğer cezalarına karşı yargı yoluna başvurma
taban ek ödemesinin kesileceği- kamu görevlilerinin ve bu kapsamda imkânı getirilmişken bunun sonucu
ne yönelik düzenleme yeniden yer alan sağlık personelinin statü beklenmeden ek ödemeden mahrum
getirildi haklarını doğrudan etkileyen disiplin bırakılmanın etkili başvuru hakkının
Yönetmeliğe göre personelin disiplin işlemlerinin diğer özlük işleri kavramı özüne dokunacağı da açıktır.
cezası alması, taban ek ödemesinin de kapsamına girdiğine kuşku bulun-
kesilmesine yol açmaktadır. Bir başka mamaktadır. (AYM, E. 2022/102, K. Ek ödeme yönetmeliği yargıya
ifade ile hekime bir eylem nedeniyle, 2023/154, 13/9/2023) taşındı
birden fazla ceza tesis edilmektedir. İlk günden bu yana itiraz ettiğimiz,
Disiplin durumunun taban ek ödeme- Anayasa’nın 35. maddesiyle güvence-
sinin belirlenmesinde rol oynaması, ye bağlanan mülkiyet hakkı, ekonomik • Üst hukuk normlarında yer
“ikinci ceza” niteliğindedir. değer ifade eden ve parayla değerlen- almamasına rağmen, mesai dışı
dirilebilen her türlü mal varlığı hakkını çalışma gibi bir uygulamanın ve
Disiplin cezasını gerektiren eylemler kapsamaktadır. Bu bağlamda döner başhekimin bu konudaki düzen-
ve bunların karşılığında verilebilecek sermaye ek ödemesi mülkiyet hakkı leme yetkisinin Yönetmelikle
olan disiplin cezaları 657 sayılı Devlet kapsamındadır. getirilmesi,
Memurları Kanunu’nda ve 2547 sayılı
Yükseköğretim Kanunu’nda gösteril- Sağlık kurum ve kuruluşlarında görev • Ek ödemenin personele fiilen
miştir. Bu cezalar arasında, ek ödeme yapan personele yapılacak ek ödeme katkı sağladığı sürece verilecek
kesintisi yer almamaktadır. oranının belirlenmesinde disiplin olması,
durumunun gözetilmesini öngörmek
Geçmişte yapılan buna benzer düzen- suretiyle mülkiyet hakkına yönelik bir • 7 günü geçen hastalık izinlerinin
lemeler Danıştay kararları ile hukuka sınırlama getirmektedir. çalışılmış günden sayılmaması,
aykırı bulunmuştur. Bu kararlarda;
herhangi bir disiplin cezası alanlara Anayasa’nın 13. maddesinde “Temel • Heyet raporlarının çalışılmış gün-
ayrıca bir de aylıktan kesme cezası ni- hak ve hürriyetler, özlerine dokunul- den sayılması için hakem hastane
teliği taşıyan şekilde belli bir süre hiç maksızın yalnızca Anayasa’nın ilgili onayından geçme zorunluluğu,
maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı
ek ödemeden yararlandırmama veya olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. • Yurt dışı kongre günlerinin çalışıl-
ek ödeme tutarından kesinti yapılması Bu sınırlamalar, Anayasa’nın sözüne mış günden sayılmaması,
yoluna gidilmesinde hukuka uygunluk ve ruhuna, demokratik toplum düzeni-
bulunmadığı, zira disiplin cezası- nin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine • Disiplin durumunun taban ek
na konu eylemler için uygulanacak ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” ödemesinde kesintiye neden
yaptırımın mevzuatta belirlenmiş olup denilmektedir. olması,
idari düzenlemeyle disiplin cezasının
yanında aynı eylemden dolayı bir de Anayasa’nın mülkiyet hakkını dü- gibi düzenlemeler ve dayanak 209
gelir mahrumiyetine yol açacak bi- zenleyen 35. maddesinde, bu hakkın sayılı Kanun’un ilgili hükümlerinin
çimde düzenleme getirilmesine olanak sadece kamu yararı amacıyla sınırlan- Anayasa Mahkemesi’ne taşınması
tanıyan bir yetkinin idareye tanınma- dırılabileceği belirtilmiştir. Disiplin talebimizle birlikte Danıştay’da dava
dığı ifade edilmiştir. cezası alan personele taban ek öde- konusu edilmiştir.

34 hekim sözü TEMMUZ-EYLÜL 2024