Page 45 - İnsan Olarak Hekim Karar Verme ve Akıl Yürütme Yolları

Tablo 2. Tanı Hatalarının sınıflanması, etkileyen faktörler ve
hata örnekleri
Tanı 1. Hata yok
Koymada 2. Sistemle ilişkili hatalar
Hataya Yol 3. Bilişsel eğilimler
Açan 3.1. Algı
Nedenler 3.2. Bilişsel eğilimler/Kısa yollar (heuristic)
1. Çevre koşulları
2. Geçmiş deneyim, uzmanlık körlüğü
Bilişsel 3. Duygusal durumun etkisi
Eğilimleri 4. Hasta faktörleri
Etkileyen 5. Ekip faktörleri
Faktörler 6. Şiddet üreten faktörler
7. Kalıp yargılar (stereotipler), önyargılar, yaş, cinsiyet, sosyoeko-
nomik ve kültürel farklar
1. Erişim kolaylığı önyargısı
2. Temsiliyet yanlılığı
3. Sabitlenme, tutturma yanlılığı (Anchoring, Tram-linig)
4. Erken Yargı (Premature closure)
5. Makul gelen ilk seçeneği kabul etme (Search satisfaction)
6. Birikmiş önyargı (Aggregate Bias)
7. Belirsizlik etkisi (Ambiguity Effect)
8. Bulmayı umduğunu görmek (Ascertainment Bias)
9. Çoğunluğun etkisi
10. Temel oran ihmali
11. Doğrulama/onaylama yanlılığı
12. Dikkatsizlik körlüğü
13. Kontrast etkisi
Bilişsel 14. Tanısal etkilenme/etiketleme
Eğilimlere 15. Geri bildirim vermek
Bağlı Hata 16. Sunumun etkisi (Framing Effect)
Örnekleri 17. Yargılayıcı değerlendirme
18. Monte Carlo yanılgısı
19. Cinsiyet önyargısı
20. Geri bakış yanılgısı
21. Kötü sonuçtan kaçınma yanlılığı
22. Aşırı güven yanlılığı
23. Posterior olasılık hatası (History repeats itself)
24. Psikiyatrik duruma yükleme
25. Bariz olana yönelme (Occam’s razor mistake)
26. Tanıdan vazgeçememe eğilimi (Batık maliyet/sunk cost)
27. Bilgileri ambalajdan çıkarmama
28. Nadir tanıdan kaçınma
29. Eylem yanlılığı
30. İhmal yanlılığı

44