Page 44 - Hekim Sözü Mart-Nisan 2020 ( Sayı 8)

SAĞLIK POLİTİKALARI

PANDEMİDEN ÖNCE (PÖ); PANDEMİDEN SONRA (PS):

Sağlık politikaları değişir mi?

Eriş Bilaloğlu *

20. yüzyılda insanlık hala boyutları kestirilemeyen bilinen ya da yeni etkenlerle bulaşıcı
hastalık salgını tehdidi altındadır. Geçmişte bir yılda 20 milyonu aşkın kişiyi öldüren influ-
enza sürekli varlığını sürdüren yeni etkenlerle oluşacak salgınlar için iyi örnektir.

Türk Tabipleri Birliği Pandemik Influenza A H1N1v Bilimsel Danışma ve İzleme Kurulu PandemİK Çalışma Raporu

cak, Şubat, Mart, Nisan… Pandemik Influenza A H1N1v Bilimsel ları için ilk pandemi hazırlık rehberini
2020’nin ilk 4 ayı geçti, gün- Danışma ve İzleme Kurulu PandemİK yayınladı. Bunun ikinci revizyonunu
Odemimiz giderek artan dozda Çalışma Raporu’ndan aktaralım. 2005 yılında, üçüncüsünü ise 2009 yı-
Pandemi! Bilim insanlarının söyledik- “20. yüzyılda insanlık hala boyutları lının nisan ayında yaptı. Bu rehberler
lerinden anlıyoruz ki 2020’nin “farklı” kestirilemeyen bilinen ya da yeni doğrultusunda ülkeler hazırlıklarını
her gündemi de pandemi etrafında etkenlerle bulaşıcı hastalık salgı- yaptı. Çünkü 40 yıldır bir pandemi ol-
dönecek, şekillenecek. Hal böyleyse nı tehdidi altındadır. Geçmişte bir mamıştı, artık bekleniyordu. Pandemi-
dünyanın önceliği sağlık olacak, sağlık yılda 20 milyonu aşkın kişiyi öldüren ler 10 ila 40 yılda bir oluyor. Her yüz
politikaları tartışılacak, gözden geçiri- influenza sürekli varlığını sürdüren yılda iki üç pandemi görülüyor.” (1)
lecek… diyebilir miyiz? yeni etkenlerle oluşacak salgınlar için https://www.ttb.org.tr/kutuphane/pan-
Yukarıda geçen “öncelik sağlık olacak” iyi örnektir. Yüksek düzeyde virulan demikrpr_2010.pdf
beklentisine bir soru işareti koyalım bir influenza suşu ile yeni pandemi İki alıntı pandeminin beklenmeyen
ve pandeminin mevcut sağlık politi- beklenmekte ancak ne zaman ortaya değil aksine beklenen bir tehdit olarak
kalarına bir etkisi olacak mı? sorusu çıkacağı öngörülememektedir. Seyahat bilindiğini bize söylüyor. Bilinmesine
etrafında ilerleyelim. ve göç edenlerdeki artış, surveyans rağmen hazırlık yapılmamış ya da
sisteminin yetersizliği, sağlık hizmet-
Bütün dünya beklenmeyen bir du- lerinin erişilemezliği, koruyucu tedavi yapılan hazırlıklı durum bu! Virüsün
rumla karşı karşıya kalmış ve salgına edici hizmetlerin stratejilerinin, aşı hızla yayılmasına bir engel oluşturula-
hazırlıksız yakalanmış görünüyor. Bir kullanımının yetersizliği insanlığın maması ve sağlık sistemlerinin bu öl-
soru işareti de pandeminin beklenme- influenza ile baş etme kapasitesindeki çüde yetersiz, çaresiz kalmalarını nasıl
mesine ekleyelim ve 2010 Haziran’ın- handikaplar olarak görülmektedir.” açıklayabiliriz? Bu tabloda 1980’lerle
da yayımlanan Türk Tabipleri Birliği gündeme gelen ve 90’larda adeta sağ-
“DSÖ 1999 yılında ülkelere yardımcı lık reformları pandemisine dönüşerek
*Dr. olmak, kendi ulusal planlarını yapma- bütün ülkelerde birbirine benzer forme

42 hekim sözü MART-NİSAN 2020