Page 42 - Hekim Sözü (Sayı 10) Temmuz-Ağustos 2020

HUKUK

Hükümet güvenlik

soruşturmasında ısrar ediyor

Oya Meriç Eyüboğlu*

Hükümetin, kamu görevine alımda objektif ve denetlenebilir ölçütler getirmeden gü-
venlik soruşturması yapma ısrarı, temmuz ayının başında meclise sunulan ve İçişleri
Komisyonunda daha da genişletilerek kabul edilen yasa teklifi ile devam ediyor.

657 sayılı Devlet Memurları Kanu- alımlarda genel şartlar arasında sayıl- Haziran ayında Güvenlik Soruşturması
nu’nun devlet memurluğuna alınacak- masına karşın güvenlik soruşturmasına ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nde
larda aranan şartların düzenlendiği 48. ve arşiv araştırmasına konu edilecek yapılan değişikliğin iptali talebiyle açı-
maddesinde, OHAL ilanının sonrasın- bilgi ve belgelerin neler olduğuna, bu lan davadan da olumlu haber geldi. Bu
da, 3 Ekim 2016 tarihinde değişiklik bilgilerin ne şekilde kullanılacağına, Yönetmelikte 2018 yılının ekim ayında
yapılmış ve aranan şartlar arasına hangi mercilerin soruşturma ve araştır- yapılan değişiklik ile “ilk defa veya
“güvenlik soruşturması ve/veya arşiv mayı yapacağına ilişkin herhangi bir yeniden kamu hizmeti ve görevlerine
araştırması yapılmış olmak” eklenmişti. düzenleme yapılmamıştır”. atanacaklara” güvenlik soruşturmasının
uygulanacağı düzenlenmişti. Danıştay
Anamufalefet partisi tarafından yapılan gerekçesiyle 657 sayılı Kanun’daki bu İdari Dava Daireleri Kurulu, Yönetme-
başvuruyu inceleyen Anayasa Mah- düzenlemenin Anayasa’nın 13., 20. likteki bu düzenlemeyi de (tam da söy-
kemesi; adı, soyadı, doğum tarihi ve ve 128. maddelerine aykırı olduğuna lediğimiz gibi) Anayasa Mahkemesi’nin
doğum yeri gibi bireyin sadece kimli- karar verdi. Bu karar, 29 Kasım 2019 iptal kararı sonrasında “ilk defa veya
ğini ortaya koyan bilgiler değil; telefon tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yeniden kamu hizmeti ve görevlerine
numarası, motorlu taşıt plakası, sosyal yürürlüğe girdi. atanacaklar” ibarelerinin kanuni daya-
güvenlik numarası, pasaport numarası, Karar sonrasında güvenlik soruşturma- nağının ortadan kalktığı gerekçesiyle
özgeçmiş, resim, görüntü ve ses kayıt- sına ilişkin düzenlemenin kanuni daya- hukuka aykırı buldu.
ları, parmak izleri, IP adresi, e-posta nağı ortadan kalktığı için, bu keyfiyetin
adresi, hobiler, tercihler, etkileşimde de bitmesi gerekirdi. Oysa uygulama Ancak “güvenlik ve arşiv soruşturma-
bulunulan kişiler, grup üyelikleri, öyle şekillenmedi, 657 sayılı Devlet sı” gündemimizdeki yerini korumaya
aile bilgileri, sağlık bilgileri gibi kişiyi Memurları Kanunu’na tabi olanlar devam etti, devam ediyor. Gelinen
doğrudan veya dolaylı olarak belirlene- açısından davalar Anayasa Mahkeme- aşamada temmuz ayının başında
bilir tüm verilerin kişisel veri olduğunu si’nin iptal kararı sonrasında olumlu/ meclise sunulan yasa teklifi, İçişleri
belirttikten sonra, hekim lehine sonuçlansa da, mahkeme Komisyonunda daha da genişletilerek
“güvenlik soruşturması ve arşiv araştır- kararlarının uygulanmadığına ilişkin kabul edildi. Teklif, ekim ayında Mec-
lisin açılmasından sonra genel kurula
masıyla elde edilen veriler kişisel veri ni- hukuk büromuza onlarca başvuru getirilecek aşamaya geldi.
teliğindedir. Kuralla güvenlik soruştur- oldu, keza bu içerikte pek çok haber
ması ve arşiv araştırması kapsamında yayımlandı. Keza Güvenlik Soruştur- Kanun teklifinin gerekçesinde; memuri-
kamu mercileri tarafından özel yaşamı ması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği yete alımda güvenlik ve arşiv soruş-
ile ilgili sorular sorulması da dâhil ileri sürülerek, güvenlik soruşturması turması yapmanın mutlak gereklilik
olmak üzere bir bireyin özel hayatı, iş işleminde ısrar edilen örnekler yaşandı. olduğu, Anayasa Mahkemesi’nin iptal
ve sosyal yaşamıyla ilgili bilgilerinin Üniversiteler açısından ise neredeyse kararında temel gerekçe olarak “kişisel
alınması, kaydedilmesi ve kullanılması hiçbir şey değişmedi. Zira 2547 sayılı verilerin korunmasına ilişkin hakların
özel hayata saygı hakkına sınırlama Yükseköğretim Kanunu’nda ve ilgili ve kişisel verilerin güvenliğini temin
niteliğindedir. yükseköğretim mevzuatında bu yönde edecek düzenlemelerin yeterli şekilde
Kuralda güvenlik soruşturması ve/veya bir düzenleme olmadığı halde, vakıf düzenlenmemesi”ne işaret edildiği,
bu gerekçe dikkate alınarak bu teklifin
arşiv araştırması yapılması memurluğa üniversiteleri de kamu üniversiteleri de, hazırlandığı belirtiliyor.
kadro ilanlarında güvenlik soruşturması
Av, İstanbul Tabip Odası Hukuk Bürosu koşulunu sıralamaya devam etti. İçişleri Komisyonundan geçen haline
*
40 hekim sözü TEMMUZ-AĞUSTOS 2020