Page 27 - İnsan Olarak Hekim Karar Verme ve Akıl Yürütme Yolları

feksiyon hastalıklarında ateş yükselmeyebileceği gibi enfeksiyon dı-
şında ateşi yükselten nedenler olabilir. Bu yüzden hipotezimizi başka
ipuçlarıyla test etmek zorunda kalırız. Örneğin;
1. Tonsillitte (bademcik iltihabı) boğaz ağrısı olur

2. Hastanın boğaz ağrısı var
3. “Hastanın tonsilliti olabilir”
İkinci klinik akıl yürütmemizde iki şikayeti birden değerlendi-
rerek;

1. Tonsillitte ateş ve boğaz ağrısı olur
2. Hastanın boğaz ağrısı ve ateşi var
3. “Hastada tonsillit olabilir” diyebiliriz.
Ancak halen bu hipotezimizin kesinliğinden söz edemeyiz çünkü
ateş ve boğaz ağrısı ile seyreden ancak tonsillit olmayan birçok viral/
bakteriyel enfeksiyon veya örneğin “Erişkin Still hastalığı” gibi en-
feksiyon dışı hastalıklar olabilir.
Olasılıkları dışlamak için diğer bulgu, belirtiler, laboratuvar ve gö-
rüntüleme gibi ek tanı yöntemleriyle de benzer akıl yürütmeler kul-
lanarak sonuca ulaşmaya çalışırız. Örneğin hastanın boğaz muayenesi
ile bademciklerinde iltihap manzarası olup olmadığını gözler, boğaz
kültüründe patojen bakteri üreyip üremediğini test edebiliriz.
Bu yöntemin hekimlikte işleyişi şöyle özetlenebilir:
1. Hastanın şikayeti ve muayene bulgularından elde edilen veri
ve enformasyonu algılamak, yorumlamak
2. Bunlara dayanarak varsayımlar (tanı olasılıkları) yaratmak
3. Sorgulama ve diğer klinik beceriler kullanarak varsayımları
test etmek
4. Problemi formüle etmek
5. Tanı ve/veya tedaviye karar vermek
Bu metodun avantajı esnek olmasıdır. İstediğiniz kadar hipotez
oluşturup onları test edebilirsiniz. Ancak, bazen bir hastada çelişkili

26