Page 71 - İnsan Olarak Hekim Karar Verme ve Akıl Yürütme Yolları

daha ağır vakaların ciddiyetini abartma yanlılığına kapılabilir.
Örnek: Bir acil hekimi hayati tehlikesi olan bir kafa travması va-
kasıyla karşılaşmışsa ve daha sonra bacak kemiğinde kapalı kırık olan
bir hasta gördüyse, ikincisinin önemini azaltma eğiliminde olabilir.
Tersine, sürekli osteoartrit gibi kronik vakalar gören bir hekim
yaygın eklem yangısı ile seyreden ağır bir romatizmal hastalıkla karşı-
laştığında bu hastalığın ciddiyetini abartabilir.
14. Tanısal etkilenme/etiketleme (Diagnostic momentum)
Hastalara bir hekim tarafından bir kez belli bir tanı konduktan
sonra, bu bir etiket haline gelebilir. Diğer doktorlar ve sağlık görevli-
leri, hemşireler tarafından bu olasılık sorgulanmadan kabul edilebilir.
Bu durum, tanı diğer tüm olasılıklar dışlanana kadar ve belki geri
dönülmez hasarlar ortaya çıkana kadar artan bir ivmeyle sürebilir, so-
nuçları çok ciddi olabilir.
Yetmiş yaşında, şeker hastalığı olan kadın hastaya göğüs ağrısı ne-
deniyle sabah saatlerinde kasık atardamarından girilerek koroner an-
jiografi yapılıyor ve atardamar üzerine kanamayı önlemek amacıyla
ağırlık konuyor. Hastanın kan şekeri düzeyi saatler içinde yükseliyor
ve insülin tedavisi başlanıyor. Genel durumu bozulan hasta akşam şe-
ker hastası olduğu uyarısıyla nöbetçi hekime teslim ediliyor. Nöbet-
çi hekim kan şekeri kontrolüyle gece boyunca hastayı izliyor. Sabah
saatlerinde genel durumu daha da bozulan, şok tablosu gelişen has-
tanın kan sayımında ciddi bir kansızlık saptanıyor ve yoğun bakıma
sevk etmek üzere kasıktaki ağırlık kaldırıldığında, anjio girişinden
çok miktarda kanama olduğu görülüyor. Hasta kanamaya bağlı şok ve
çoklu organ yetmezliği tablosu ile yoğun bakımda birkaç gün içinde
kaybediliyor. Burada şeker hastalığı ile etiketlenme nedeniyle hastada
genel durumu bozan kanama gibi bir neden atlanmış, yaşam kaybına
yol açmıştır.

15. Geri bildirim vermek (Feedback sanction)
Hatalarla geri bildirim yoluyla yüzleşmemek de hata yapmaya
yatkınlık yaratan bir nedendir. Çünkü geri bildirim, hataları azaltma-
nın önemli bir yoludur. Ancak çeşitli nedenlerle bu yol kullanılamaz.

70