Hakkınız ödenmez dediler, ödemediler

İstanbul Depremine Yönelik Sağlık Hizmetinin Yapılanması Çalışma Grubu Anasayfa

Hakkınız ödenmez dediler, ödemediler

Hekim Sözü Mayıs-Haziran 2020
2393

Pandeminin ilk günlerinde Cumhurbaşkanı ve Sağlık Bakanı tarafından, döner sermaye paylarında performans uygulaması devre dışı bırakılarak sağlık çalışanlarına üç ay süreyle tavandan ödeme yapılacağı ilan edildi ve ilgili Yönetmeliğe geçici madde eklenerek yürürlüğe girdi. Ancak “müjde, ödül” olarak isimlendirilen ek ödemeler, Sağlık Bakanı’nın “Herkes için eşit risk yok o yüzden herkese eşit ödeme yapamayız” açıklamasının ardından, adaletsiz bir biçimde yapıldı.

Önce 08.04.2020 tarihinde yayınlanan karar uyarınca başhekim tarafından belirlenen hekimlere tavan oranlarının %100’ü; diğer hekimlere ise %30 ilâ %75’i arasında değişen oranlarda döner sermayeden ek ödeme yapılacağı açıklandı. Bu uygulamada Aile hekimliği birimleri ve üniversitelerde görevli sağlık çalışanları kapsam dışı bırakılmıştı.

Bulaşıcı hastalığın yayılmasını önlemek ve ihtiyaç duyanlara sağlık hizmeti sunabilmek için büyük bir özveriyle hizmet sunan çalışanlar arasında farklılık olması, ekip olarak verilen sağlık hizmetini ayrıştırmıştır. Hasta sayılarının azalmış olması sebebiyle yeterli performans puanı elde edilememiş olması hekimlerin kusuru değildir. Ayrıca Sağlık Bakanlığı ile SGK arasında yapılan global bütçe (götürü bedel) anlaşması uyarınca, SGK, yıl içinde sigortalıların aldığı sağlık hizmetinin az veya çok olmasından bağımsız şekilde, Sağlık Bakanlığı’na sabit bir ödeme yapmaktadır; sağlık hizmeti sunumu ile bundan elde edilen gelir arasında –istisnai bir kısım hizmet haricinde- doğrudan bir bağ yoktur.

Onlarca sağlık emekçisini kaybettiğimiz, binlerce sağlık emekçisinin COVID-19 ile enfekte olduğu bu dönemde sağlık çalışanları görevlerinin başında olmuştur. Sağlık hizmeti bir ekip işidir ve ekip üyelerinin sorumlulukları birbirinden üstün ya da önemli değildir. Hekim, hemşire, teknisyen, hasta bakıcı, eczacı, veri giriş çalışanı ve sağlık işçileri sağlık sisteminin olmazsa olmazları ve birbirinin tamamlayıcısıdır. Sağlık ünitelerinin tüm birimlerinde yürütülen sağlık hizmeti; bir bütün olarak sağlık çalışanlarının emekleri ile yürütülmektedir. Sağlık çalışanlarına üç ay süreyle verileceği ifade edilen ek ödemeler performans sistemi baz alınarak yapıldığı için büyük bir adaletsizliğe neden olmuştur. Birçok sağlık çalışanı bu ödemeden yararlanamamış, yine birçok sağlık çalışanı cüzi ödemeler alabilmiştir. Sağlık emekçilerinin arasında yapılan adaletsizliğe ve bunun ana sebebi olan performans sistemine derhal son verilmelidir. COVID-19 pandemisiyle mücadelede görevlerinin gerektirdiği her yerde hizmet yürüten tüm sağlık emekçileri için uzun süredir talep ettikleri temel ücret artışı sağlanmalıdır. Sağlık emekçilerinin talebi üç ay sürecek adaletsiz ek ödeme değil, insanca yaşama yetecek, emekliliğe yansıyan ücret artışıdır. Bütün sağlık çalışanlarına üç ay süreyle tavandan ödeme yapılması sözü yerine getirilmeli; sonrasında da, koruyucu sağlık hizmetlerini önceleyen ve sağlık çalışanlarının çalışma koşullarını iyileştiren yepyeni bir sağlık sistemi planlanmalıdır.

Bütün bu talepler İstanbul Tabip Odası, İstanbul Dişhekimleri Odası, Devrimci Sağlık-İş, SES İstanbul Şubeleri ve TÜM RAD-DER tarafından düzenlenen ortak basın açıklamaları ile dile getirilmiştir. Fiziksel mesafeyi gözeterek bir araya gelen sağlık çalışanları, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Şişli Hamidiye Etfal EAH, Haseki (Sultangazi) EAH ve Göztepe EAH’nde pandemi sürecinde hayatını kaybeden sağlık çalışanları anısına 1 dakikalık saygı duruşunun ardından açıklamalarını kamuoyu ile paylaşmıştır.