İstanbul Depremine Yönelik Sağlık Hizmetinin Yapılanması Çalışma Grubu Anasayfa
Hekimler İçin İletişim Hattı
Hekimlerin serbest çalışma hakkı kısıtlanamaz - Güray Kılıç*
- Hekim Sözü Temmuz-Haziran 2022
- 507
06.10.2022 tarihli Resmî Gazete’de Özel Hastaneler Yönetmeliği ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkındaki Yönetmelikte değişiklik yapan yönetmelikler yayımlandı.
Sağlık Bakanlığı, bu yönetmelik değişiklikleri ile muayenehane hekimlerinin hastalarını tanı ve tedavi amacı ile özel hastanelere yatırmalarını birtakım koşullara bağlayarak neredeyse imkânsız hale getirmiştir. Bakanlığın hangi ihtiyaçtan kaynaklı olduğu bilinmeyen bu düzenlemeleri, özellikle cerrahi branşlarda muayenehanesi olan hekimleri zora sokacak ve mesleki faaliyetlerini çok büyük ölçüde kısıtlayacak, hastalarının da hekim seçme ve mahremiyetlerinin korunması haklarını ihlal edecek niteliktedir.
Bilindiği gibi 1219 sayılı yasaya göre; mesleğini serbest olarak icra eden hekimler, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan özel sağlık kurum ve kuruluşları, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmesi bulunmayan vakıf üniversitelerinin yanı sıra, hizmet bedeli hasta tarafından karşılanmak ve Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan talep edilmemek kaydıyla, Sosyal Güvenlik Kurumu ve kamu kurumları ile sözleşmeli çalışan bu tür sağlık kuruluşlarında da hastalarının teşhis ve tedavisini yapabilmektedirler.
Yapılan yönetmelik değişiklikleri ile muayenehane hekimlerinin bu şekilde tanı ve tedavi hizmetlerini yürütmeleri, özel hastane veya tıp merkezinde ilgili branşta boş uzman hekim kadrosu olması halinde ve yıllık sözleşme yapmak suretiyle mümkün olabilecektir.
Özel hastanelerin ve tıp merkezlerinin boş uzman hekim kadrosu olmaması durumunda ise, özel hastane veya tıp merkezinin ruhsatında ve/veya faaliyet izin belgesinde kayıtlı uzman hekim branşlarındaki toplam kadro sayısının %15’ine kadar uzman hekim (misafir/dış doktor) ile sözleşme imzalanması mümkün olacak; bunun yanı sıra aynı branşta birden fazla hekimle sözleşme imzalanmak istenmesi durumunda ise ilgili branşın toplam kadro sayısının üçte birinden fazla uzman hekim ile sözleşme imzalanamayacaktır.
Bu düzenlemelere göre tüm Türkiye’de yaklaşık toplam 7000 muayenehane hekiminden ancak yaklaşık 500’ü sözleşme yapabilecektir. Bu durum, mesleğini muayenehanesinde bağımsız olarak icra eden meslektaşlarımızın, her türlü bedel hasta tarafından karşılanmasına rağmen, özel hastanelerde yapacakları teşhis ve tedavilerinin önünün kapatılması anlamına gelmektedir. Özellikle cerrahi branşlardaki meslektaşlarımızın muayenehanelerinin kapatılmalarına yol açacak bu değişikliği kabul etmek mümkün değildir.
Gerek Anayasanın 49. maddesinde belirtilen çalışma hakkına, gerekse hekimliğin temel yasası durumundaki 1219 sayılı Kanun’a, gerekse Hususi Hastaneler Kanununa aykırı olan bu düzenlemenin hangi ihtiyaçtan kaynaklanarak hazırlandığı da anlaşılamamaktadır. Ancak son zamanlarda gerek özel hastanelerde hekimlerin şirket kurarak çalışmaya zorlanmaları ve böylece hak kayıplarına uğramaları, gerekse kamudaki çalışma koşulları, ücret kayıpları ve şiddet artışı nedeniyle hekimlerin serbest çalışmaya yönelmeleri özel hastane patronlarında da rahatsızlığa yol açmaktaydı.
Sonuç olarak özel sağlık sermayesinin taleplerini de gözeterek düzenlenen ve serbest meslek icrasını kısıtlayarak hekimliğin bağımsızlığına darbe indiren bu yönetmelik değişiklikleri kabul edilemez.
Sağlık Bakanlığı, Anayasa ve ilgili yasalara aykırı olan, hekimlerin ve hastalarının haklarını kısıtlayan bu düzenlemelerden bir an önce vazgeçmelidir.
İstanbul Tabip Odası, üyeleri olan serbest çalışan hekimlerin haklarını korumak amacıyla her türlü yasal girişimde bulunacak, bu haksız ve adaletsiz düzenlemeye karşı demokratik tepkisini ortaya koyacak, her türlü etkinliği gerçekleştirecektir.
*Dr., İTO Özel Hekimlik Komisyonu Üyesi
